کشاورزان چگونه خود را بیمه می کنند و حقوق بازنشستگی می گیرند؟، کشاورزان، روستاییان و عشایر ستون اصلی تأمین امنیت غذایی کشور هستند و سال‌ها با سختی‌های طبیعت، نوسان قیمت محصولات و درآمد ناپایدار زندگی می‌کنند. اما وقتی سن بالا می‌رود و توان کار کم میشود، بسیاری از آن‌ها نگران آینده خود و خانواده‌شان هستند.
خوشبختانه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر راهی ساده، مطمئن و در دسترس فراهم کرده تا هر کشاورز و عضو خانواده‌اش بتواند خود را بیمه کند و پس از سال‌ها تلاش، حقوق بازنشستگی ماهانه دریافت نماید. این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهد که چگونه می‌توانید در چند قدم آسان عضو شوید، چه مدارکی لازم است، با چه چالش‌هایی ممکن است روبه‌رو شوید و چرا بیمه شدن امروز بهترین سرمایه‌گذاری برای فردای آرام شماست. اگر در روستا زندگی می‌کنید یا شغلتان کشاورزی، دامداری، باغداری یا صنایع روستایی است، این مقاله دقیقاً برای شماست.
فهرست مطالب:
کشاورزان چگونه خود را بیمه می کنند و حقوق بازنشستگی می گیرند؟
در ایران، کشاورزان، روستاییان و عشایر برای بیمه اجتماعی و دریافت حقوق بازنشستگی از طریق صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر (تحت نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی) اقدام می‌کنند.
راه بیمه شدن کشاورزان و دریافت حقوق بازنشستگی (بدون ذکر هزینه):
۱. شرایط اولیه عضویت:
- سن بین ۱۸ تا ۵۰ سال (اگر بالای ۵۰ سال باشند با شرایط خاصی قابل پذیرش هستند)
- ساکن روستا یا شهر زیر ۲۰ هزار نفر جمعیت بودن
- شغل اصلی فرد کشاورزی، دامداری، باغداری، پرورش طیور، زنبورداری، شیلات، صنایع دستی روستایی، قالی‌بافی و… باشد
- داشتن کد ملی و شماره تلفن همراه به نام خود شخص
۲. مدارک لازم برای ثبت‌نام:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی (خود فرد و افراد تحت تکفل در صورت تمایل)
- یک قطعه عکس ۳×۴
- تکمیل فرم درخواست عضویت
- در برخی مناطق: معرفی‌نامه از شورای روستا یا دهیاری (در بعضی استان‌ها لازم نیست)
۳. چگونه ثبت‌نام کنند؟ چند راه دارد:
- حضوری: مراجعه به کارگزاری‌های صندوق بیمه کشاورزان در شهرستان‌ها یا مراکز خدمات کشاورزی جهاد کشاورزی
- آنلاین: از طریق سایت صندوق به آدرس www.roostaa.ir → ثبت‌نام اولیه → انتخاب سطح درآمدی → بارگذاری مدارک → تأیید نهایی توسط کارگزار
- شماره تماس سراسری صندوق: ۱۶-۰۲۱۴۱۵۱۶ (برای راهنمایی)
۴. چه کسانی تحت تکفل می‌توانند بیمه شوند؟
- همسر
- فرزندان پسر زیر ۱۸ سال (تا ۲۰ سال اگر دانشجو یا در حال خدمت سربازی باشند)
- فرزندان دختر مجرد (تا هر سنی که ازدواج نکرده یا شاغل نباشند)
۵. حقوق بازنشستگی چه زمانی پرداخت میشود؟
- پس از رسیدن به سن بازنشستگی (۶۵ سال برای مردان و ۶۰ سال برای زنان)
- یا با داشتن حداقل ۱۵ سال پرداخت حق بیمه و رسیدن به سن ۶۵ سال
- در صورت ازکارافتادگی کلی یا فوت، مستمری ازکارافتادگی یا بازماندگان هم تعلق می‌گیرد
۶. مزایای دیگر بیمه صندوق (غیر از بازنشستگی):
- مستمری ازکارافتادگی
- مستمری بازماندگان (برای خانواده در صورت فوت بیمه‌شده)
- انتقال سوابق بیمه‌ای به تأمین اجتماعی یا سایر صندوق‌ها (و بالعکس)
- امکان ادامه بیمه به صورت اختیاری بعد از قطع فعالیت کشاورزی
در حال حاضر بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از کشاورزان و روستاییان عضو این صندوق هستند و حقوق بازنشستگی دریافت می‌کنند.
چالش‌ها و مشکلات پیش روی کشاورزان برای بیمه شدن و دریافت مستمری بازنشستگی
در حالی که صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر یکی از مهم‌ترین دستاوردهای عدالت اجتماعی در مناطق روستایی ایران به شمار می‌رود، اما کشاورزان در مسیر بیمه شدن و رسیدن به حقوق بازنشستگی با موانع و چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند که گاهی باعث میشود بسیاری از آن‌ها از این حق قانونی خود محروم بمانند یا دیر به آن برسند. این مشکلات از جنس فرهنگی، اقتصادی، ساختاری و اطلاع‌رسانی هستند و حل آن‌ها نیازمند همکاری چندجانبه دولت، جهاد کشاورزی و خود کشاورزان است.
نبود آگاهی کافی در روستاها؛ بزرگ‌ترین مانع پنهان
یکی از مهم‌ترین دلایلی که هنوز میلیون‌ها کشاورز و دامدار بیمه نیستند، عدم آگاهی کامل از وجود این صندوق و مزایای آن است. در بسیاری از روستاهای دورافتاده، افراد بالای ۴۵–۵۰ سال فکر می‌کنند چون سن‌شان گذشته دیگر نمی‌توانند بیمه شوند، در حالی که قانون جدید امکان پذیرش تا سن بالاتر را با شرایط خاصی فراهم کرده است. همچنین خیلی از کشاورزان تصور می‌کنند این بیمه «مثل تأمین اجتماعی شهر» است و چون درآمد ثابت ندارند، نمی‌توانند حق بیمه بدهند؛ این در حالی است که صندوق دقیقاً برای همین قشر با درآمد غیرث ثابت و فصلی طراحی شده و امکان پرداخت یکجا در پایان سال هم وجود دارد.
مشکلات ثبت‌نام در مناطق بسیار دورافتاده و مرزی
در برخی نقاط مرزی استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، خراسان جنوبی و بخش‌هایی از کردستان و آذربایجان غربی، نزدیک‌ترین کارگزاری صندوق گاهی بیش از ۱۵۰–۲۰۰ کیلومتر با روستا فاصله دارد. کشاورز یا دامداری که بخواهد خودش یا خانواده‌اش را بیمه کند، باید یک یا دو روز کامل وقت بگذارد، هزینه رفت‌وآمد بدهد و گاهی چند بار مراجعه کند تا مدارکش تأیید شود. این مسئله باعث شده درصد بیمه‌شدگان در این استان‌ها به مراتب پایین‌تر از میانگین کشوری باشد.
سخت‌گیری‌های غیرضروری برخی کارگزاران محلی
هرچند دستورالعمل صندوق کاملاً روشن است، اما در برخی کارگزاری‌ها، کارگزاران به دلایل مختلف (از جمله ترس از قبول مسئولیت یا عدم آموزش کافی) از پذیرش افراد با شرایط خاص خودداری می‌کنند؛ مثلاً کشاورزانی که فقط چند رأس دام دارند یا زمین کمی دارند را «کشاورز واقعی» نمی‌دانند، یا از افراد بالای ۵۰ سال می‌خواهند آزمایش پزشکی بدهند در حالی که این الزامی نیست. این سخت‌گیری‌های سلیقه‌ای باعث دلزدگی و انصراف بسیاری از متقاضیان میشود.
مشکل اثبات شغل کشاورزی برای زنان روستایی
زنان روستایی که در کار کشاورزی، دامداری کوچک، قالی‌بافی یا صنایع دستی فعالیت دارند، معمولاً زمین یا دام به نام خودشان نیست و در مدارک رسمی شاغل محسوب نمی‌شوند. همین مسئله باعث میشود کارگزاران در پذیرش آن‌ها تردید کنند، در حالی که طبق بخشنامه‌های جدید صندوق، معرفی‌نامه شورای اسلامی روستا یا دهیاری یا حتی تأیید سه نفر از معتمدین محلی کافی است. متأسفانه بسیاری از زنان روستایی از این حق خود بی‌اطلاع هستند.
قطع یا تأخیر در پرداخت حق بیمه و خطر حذف از فهرست مستمری‌بگیران
کشاورزان به دلیل خشکسالی، افت قیمت محصولات، بیماری دام یا بدهی بانکی گاهی چند ماه یا حتی یک سال نمی‌توانند حق بیمه بپردازند. هرچند صندوق تا دو سال مهلت می‌دهد و امکان پرداخت یکجا با جریمه ناچیز وجود دارد، اما خیلی از افراد وقتی متوجه می‌شوند که دیگر از لیست مستمری حذف شده‌اند و باید دوباره از صفر شروع کنند، انگیزه خود را از دست می‌دهند.
طولانی شدن فرآیند انتقال سوابق از تأمین اجتماعی به صندوق و برعکس
بسیاری از کشاورزان جوانی که قبلاً در شهر کارگر بوده‌اند و چند سال تأمین اجتماعی داشته‌اند، وقتی به روستا برمی‌گردند می‌خواهند سوابق‌شان را به صندوق کشاورزان منتقل کنند تا زودتر به ۱۵ سال برسند، اما این فرآیند گاهی تا دو سال طول می‌کشد و در این مدت آن‌ها نه مستمری تأمین اجتماعی می‌گیرند و نه صندوق برایشان سابقه ثبت می‌کند.
مزایای بلندمدت بیمه شدن برای کشاورزان و تحول زندگی در دوران پیری
بیمه اجتماعی کشاورزان فقط یک دفترچه و پرداخت ماهانه نیست؛ یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای حفظ عزت و استقلال مالی در دوران سالمندی است. وقتی کشاورزی که تمام عمرش با دسترنج خودش زندگی کرده، در ۶۵–۷۰ سالگی به دلیل کهولت سن یا بیماری دیگر نمی‌تواند کار کند، وجود یک حقوق ماهانه ثابت (حتی اگر اندک باشد) تفاوت بین زندگی با سرافرازی و زندگی با دست دراز کردن پیش فرزندان یا همسایه را رقم می‌زند.
از بین رفتن ترس از «بی‌کسی» در پیری
در گذشته، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های کشاورزان این بود که اگر دستشان از کار کوتاه شود، باید بار زندگی را روی دوش فرزندانشان بیندازند یا به کمیته امداد و بهزیستی مراجعه کنند. حالا با دریافت مستمری صندوق (که هر سال هم افزایش چشمگیری دارد)، بسیاری از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های روستایی نه تنها بار خانواده نیستند، بلکه بخشی از مستمری خود را برای نوه‌ها، تعمیر خانه یا حتی خرید دام برای فرزندانشان هزینه می‌کنند.
امکان ادامه زندگی مستقل در روستا به جای مهاجرت به حاشیه شهرها
یکی از دلایل اصلی مهاجرت سالمندان روستایی به شهرهای بزرگ، نداشتن درآمد ثابت بود. حالا خیلی از مستمری‌بگیران صندوق ترجیح می‌دهند در همان خانه پدری و روستای خودشان بمانند، چون می‌دانند هر ماه مبلغی به حسابشان واریز میشود. این موضوع به حفظ بافت فرهنگی روستاها و جلوگیری از خالی شدن کامل آن‌ها کمک شایانی کرده است.
انتقال مستمری به بازماندگان؛ تضمین آینده خانواده
اگر بیمه‌شده قبل از رسیدن به سن بازنشستگی فوت کند، همسرش تا آخر عمر و فرزندان تا سن قانونی مستمری دریافت می‌کنند. این مزیت در روستاهایی که مرد خانه نان‌آور اصلی است، باعث شده هزاران خانواده از فروپاشی اقتصادی نجات پیدا کنند. خیلی از زنان روستایی که همسرشان را به دلیل سکته، تصادف یا بیماری از دست داده‌اند، امروز با همین مستمری بازماندگان توانسته‌اند فرزندانشان را بزرگ کنند و حتی ازدواج دهند.
افزایش اعتبار اجتماعی و امکان دریافت وام
مستمری‌بگیران صندوق یک حساب بانکی فعال و درآمد ماهانه ثابت دارند. همین مسئله باعث شده بانک‌های کشاورزی و صندوق کارآفرینی امید به آن‌ها به‌عنوان مشتری معتبر نگاه کنند و تسهیلات کوچک (مثل خرید تراکتور، دام، نهال یا پنل خورشیدی) با ضمانت آسان‌تر ارائه دهند. این موضوع چرخه تولید در روستا را تقویت کرده است.
حس «مالکیت حقوق شهروندی» در میان کشاورزان
شاید مهم‌ترین مزیت غیرمادی این باشد که کشاورز برای اولین بار احساس می‌کند دولت او را «دیده» است. وقتی فردی ۱۵–۲۰ سال حق بیمه پرداخته و اولین حقوق بازنشستگی به حسابش واریز میشود، اشک شوق او نشان‌دهنده عمق این حس است. این حس غرور و تعلق، انگیزه‌ای قوی برای ادامه فعالیت کشاورزی و انتقال این فرهنگ به نسل بعدی ایجاد کرده است.
اثر زنجیره‌ای بر سلامت جامعه روستایی
مستمری‌بگیرانی که درآمد ثابت دارند، زودتر به پزشک مراجعه می‌کنند، داروهایشان را کامل مصرف می‌کنند و کمتر دچار بیماری‌های پیشرفته می‌شوند. همچنین توانسته‌اند بخشی از پولشان را صرف بیمه تکمیلی روستایی (بیمه سلامت روستایی) کنند که هزینه‌های بیمارستان را تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد.
پرسش‌های متداول
-
آیا کشاورزان بالای ۵۰ سال هم می‌توانند بیمه شوند؟
بله، کاملاً. افراد تا هر سنی می‌توانند ثبت‌نام کنند. اگر بالای ۵۰ سال هستید، فقط کافی است در زمان ثبت‌نام درخواست دهید؛ کارگزار صندوق شما را با شرایط ویژه پذیرش می‌کند و نیازی به آزمایش پزشکی نیست.
-
اگر زمین یا دام به نام من نباشد، باز هم می‌توانم بیمه شوم؟
بله. شغل کشاورزی شما مهم است، نه مالکیت زمین. معرفی‌نامه شورای اسلامی روستا، دهیاری یا تأیید سه نفر از معتمدین محلی کافی است. زنان روستایی که در خانه دامداری یا قالی‌بافی می‌کنند هم به همین شکل بیمه می‌شوند.
ممنون که تا پایان مقاله””همراه ما بودید
بیشتر بخوانید:
- بازنشستگان برای چه کسانی می‌توانند ضامن شوند؟
- آیا بازنشستگی ۳۵ سال است؟
- آیا یارانه بازنشستگان قطع می شود؟
- اجرای قانون افزایش سن بازنشستگی از چه سالی است؟
- آیا بازنشستگان می توانند در آزمون وکالت شرکت کنند؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان تامین اجتماعی چیست؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان آموزش و پرورش چیست؟
- بازنشستگی پزشکی چیست؟
- بازنشستگی بیمه هنرمندان چند ساله است؟
- بازنشستگی پیش از موعد بیمه روستاییان و عشایر چیست؟
- بازنشستگی پیش از موعد در نیروی انتظامی چیست؟
- بازنشستگی پیش از موعد فرهنگیان چیست؟
- بازنشستگی خیاطی چند سال است؟
- بازنشستگی نیروی انتظامی چند سال است؟
- بازنشستگی نانوایی چند سال است؟
- بازنشستگی بهتر است یا از کار افتادگی؟
- بازنشستگی کارگران ساختمانی چند سال است؟
- بازنشستگی قالی بافی چند سال است؟
- بازنشستگی رانندگان کامیون چند سال است؟
- بازنشستگی رانندگان تاکسی چند سال است؟
- بازنشستگی شهدا به چه کسانی تعلق می گیرد؟
- بازنشستگان فرهنگی جزو کدام دهک هستند؟
- بازنشستگان نیروهای مسلح جز کدام دهک هستند؟
- بازنشستگان حداقل‌بگیر چه کسانی هستند؟
- سایر سطوح بازنشستگان تامین اجتماعی چه کسانی هستند؟
- وام جامع بازنشستگان نفت چیست؟
- چطور حقوق بازنشستگی را افزایش دهیم؟
- حقوق بازنشستگی بیمه زنان خانه‌دار چقدر است؟
- حقوق بازنشستگی با ۲۸ سال سابقه چقدر است؟
- حقوق بازنشستگی با 20 سال سابقه چقدر است؟
- حقوق بازنشستگی با ۱۵ سال سابقه چقدر است؟
- ضوابط بازنشستگی همسران و فرزندان شهدا چیست؟
- چند ماه بعد از بازنشستگی حقوق واریز می شود؟
- چرا بازنشستگی در اسفند بهتر است؟
- حقوق بازنشستگی تا چند سال پرداخت می شود؟
- حقوق بازنشستگی زن بعد از فوت به چه کسانی می رسد؟
- ثبت نام وام ضروری بازنشستگان کشوری چه موقع است؟
- کارت بازنشستگی را از کجا بگیریم؟
- کدام بازنشستگان از بانک تجارت حقوق می گیرند؟
- وام کانون بازنشستگان تامین اجتماعی به چه کسانی تعلق می گیرد؟
- چه بازنشستگانی از بانک صادرات حقوق می گیرند؟
- حقوق بازنشستگان لشکری کی واریز می شود؟
- حقوق بازنشستگان زنان خانه دار چقدر است؟
- بازنشستگی بیمه اختیاری چقدر است؟
- بازنشستگی جانبازان 10 درصد چگونه است؟
- بازنشستگان خویش فرما چه کسانی هستند؟
- از کجا بفهمیم بیمه بازنشستگی داریم؟
- از کجا بفهمیم حقوق بازنشستگان واریز شده است؟
- اگر حقوق بازنشستگی واریز نشد به کجا مراجعه کنیم؟
- آیا بازنشستگی اجباری است؟
- آیا بازنشستگان کشوری بیمه عمر دارند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان فولاد جزو بازنشستگان کشوری هستند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان می توانند کار کنند؟
- بازنشستگان وزارت کشور شامل چه کسانی میشود؟
- بازنشستگان کشوری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگان لشکری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگی سختی کار چند سال است؟
- آیا بازنشستگان حکم کارگزینی دارند؟
- آیا استفاده نکردن از بیمه بیکاری در بازنشستگی تأثیر دارد؟
- آیا بازنشستگان تامین اجتماعی جز بازنشستگان کشوری هستند؟
- بازنشستگی بیمه روستایی چند سال است؟
- بازنشستگی نیروهای مسلح چند سال است؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری چیست؟
- بیمه منزلت بازنشستگان چیست؟
- کسور بازنشستگی چیست؟
- فرق بین بازنشستگان و مستمری بگیران چیست؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از کجا تامین می شود؟
- برای گرفتن کارت کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چه باید کرد؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تا چه ساعتی باز است؟
- کارت کانون بازنشستگان به چه دردی میخوره؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی زیر نظر کدام ارگان است؟
- وظایف کانون بازنشستگان چیست؟
نظرات کاربران