صندوق کارا بهتر است یا یاقوت؟، در بازار سرمایه ایران، صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله (ETF) به عنوان گزینههای کمریسک و سودآور، جایگزین مطمئنی برای سپردههای بانکی محسوب میشوند و در سال ۱۴۰۴ با بازدهی موثر حدود ۳۶-۳۷ درصد (مرکب و روزشمار)، توجه بسیاری از سرمایهگذاران ریسکگریز را جلب کردهاند.
دو صندوق برجسته در این حوزه، صندوق نوع دوم کارا (تحت مدیریت گروه مالی کاریزما) با تمرکز کامل بر ابزارهای ثابت و بازدهی پیشبینیشده تا ۳۷ درصد، و صندوق یاقوت آگاه (تحت مدیریت سبدگردان آگاه) به عنوان بزرگترین ETF درآمد ثابت با دارایی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان و سود موثر ۳۶ درصد، هستند. این مقاله به مقایسه دقیق این دو صندوق میپردازد تا مشخص شود کدام یک برای نیازهای شما – از نقدشوندگی بالا و امکانات اتوماتیک گرفته تا حداکثر بازدهی و حداقل ریسک – مناسبتر است. آیا کارا با ریسک حتی پایینتر و سود کمی بالاتر برتری دارد، یا یاقوت با حجم عظیم و طرحهای جانبی مانند آسوده گزینه بهتری است؟
فهرست مطالب:
صندوق کارا بهتر است یا یاقوت؟
در بازار سرمایه ایران، صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله (ETF) به عنوان جایگزینهای مطمئن و سودآور سپردههای بانکی شناخته میشوند. دو صندوق برجسته در این دسته، صندوق نوع دوم کارا (تحت مدیریت گروه مالی کاریزما) و صندوق یاقوت آگاه (تحت مدیریت سبدگردان آگاه) هستند.
هر دو صندوق کمریسک بوده، سود روزشمار مرکب ارائه میدهند، بدون تقسیم سود ماهانه عمل میکنند و بیش از ۸۵-۹۰ درصد داراییهایشان را در ابزارهای کمریسک مانند اوراق مشارکت، گواهی سپرده و سپرده بانکی سرمایهگذاری میکنند. با توجه به شرایط اقتصادی پایان سال ۱۴۰۴، هر دو صندوق بازدهی موثر سالانه حدود ۳۶-۳۷ درصد (بالاتر از نرخ بانکی) محقق کردهاند، اما تفاوتهای کلیدی در اندازه، نقدشوندگی، مدیریت و امکانات جانبی باعث میشود انتخاب یکی بر دیگری بستگی به نیاز سرمایهگذار داشته باشد.
صندوق کارا از آبان ۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز کرده و به دلیل نوع دوم بودن، الزامی به سرمایهگذاری در سهام ندارد (حداکثر تا ۵-۱۰ درصد مجاز است)، که این ویژگی ریسک آن را حتی پایینتر نگه میدارد. در مقابل، یاقوت از فروردین ۱۳۹۹ فعال است و به عنوان بزرگترین صندوق درآمد ثابت ETF بازار (با دارایی تحت مدیریت بیش از ۷۰-۷۶ هزار میلیارد تومان) شناخته میشود. این حجم بالای دارایی یاقوت نشاندهنده اعتماد گسترده سرمایهگذاران است و نقدشوندگی فوقالعادهای فراهم میکند. صندوق کارا نیز رشد سریعی داشته و در رتبهبندیهای اخیر (مانند فیپیران) اغلب در صدر یا نزدیک به آن قرار گرفته، با بازدهی پیشبینیشده تا ۳۷ درصد روزشمار.
هر دو صندوق معاف از مالیات هستند، بدون جریمه برداشت زودهنگام عمل میکنند و حداقل سرمایهگذاری پایینی (حدود ۱۰۰-۱۱۰ هزار تومان) دارند. سود آنها به صورت روزانه به ارزش خالص دارایی (NAV) اضافه شده و با فروش واحدها محقق میشود، که اثر سود مرکب قوی ایجاد میکند – ایدهآل برای افق میانمدت تا بلندمدت.
نقاط قوت و تفاوتهای کلیدی دو صندوق:
- بازدهی و عملکرد اخیر: صندوق کارا در بسیاری از رتبهبندیهای سال ۱۴۰۴ (مانند سایتهای کاریزما و فیپیران) با سود موثر ۳۶-۳۷ درصد، کمی جلوتر ظاهر شده و به عنوان یکی از پربازدهترین صندوقهای بدون تقسیم سود شناخته میشود. یاقوت نیز بازدهی پایدار ۳۶ درصد داشته، اما ثبات طولانیمدت آن (به دلیل سابقه بیشتر) مزیت است.
- اندازه صندوق و نقدشوندگی: یاقوت با دارایی عظیم (بزرگترین ETF درآمد ثابت) نقدشوندگی بالاتری دارد؛ معاملات روزانه حجم بالایی داشته و اختلاف قیمت خرید/فروش (اسپرد) کمتری مشاهده میشود. کارا نیز نقدشوندگی خوبی دارد، اما حجم کمتر آن ممکن است در روزهای کممعامله کمی تأثیرگذار باشد.
- مدیریت و ترکیب دارایی: کارا به دلیل نوع دوم بودن، انعطافپذیری بیشتری در اجتناب از ریسک سهام دارد و تمرکز کاملتری روی ابزارهای ثابت میکند. یاقوت نیز عمدتاً کمریسک است، اما مدیریت آگاه با تجربه گسترده در صندوقهای متنوع، ثبات بیشتری در نوسانات بازار فراهم کرده.
- امکانات جانبی و راحتی سرمایهگذاری: یاقوت پشتوانه طرح آسوده کارگزاری آگاه است؛ با فعالسازی این طرح، مانده حساب معاملاتی به طور خودکار در یاقوت سرمایهگذاری شده و سود روزشمار بدون اختلال در معاملات کسب میشود – ایدهآل برای معاملهگران فعال بورس. کارا چنین طرح اتوماتیک اختصاصی ندارد، اما از طریق اکثر کارگزاریها قابل دسترسی است.
- کارمزد و هزینهها: هر دو صندوق کارمزد پایین بورس (حدود ۰.۰۰۰۳۷۵ درصد) دارند. در آگاه، خرید یاقوت اغلب بدون کارمزد کارگزاری است.
در نهایت، اگر به دنبال حداکثر نقدشوندگی، حجم بالا و امکانات اتوماتیک مانند طرح آسوده هستید، صندوق یاقوت گزینه برتر است – به ویژه برای سرمایهگذاران ریسکگریز که بخشی از پرتفوی سهام خود را میخواهند hedge کنند.
اما اگر اولویتتان بازدهی کمی بالاتر (بر اساس آمار اخیر) و ریسک حتی پایینتر (به دلیل عدم الزام به سهام) است، صندوق کارا انتخاب بهتری خواهد بود. هر دو صندوق عالی و برتر از بانک هستند؛ پیشنهاد میشود قبل از سرمایهگذاری، NAV فعلی و بازدهی دورهای را در سایتهای tsetmc.com یا فیپیران چک کنید و بر اساس افق سرمایهگذاری خود تصمیم بگیرید. این صندوقها با مدیریت حرفهای، سرمایه شما را حفظ کرده و رشد پایداری فراهم میآورند.
بررسی ترکیب داراییها و استراتژی مدیریت ریسک در دو صندوق
در انتخاب بین صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله مانند کارا و یاقوت، یکی از عوامل کلیدی، ترکیب دقیق داراییها و نحوه مدیریت ریسک توسط مدیران صندوق است. این دو صندوق هرچند هر دو بر پایه ابزارهای کمریسک بنا شدهاند، اما تفاوتهای ظریفی در تخصیص دارایی دارند که میتواند بر ثبات بازدهی و سطح ریسک کلی تأثیرگذار باشد. صندوق کارا به عنوان یک صندوق نوع دوم، انعطافپذیری بیشتری در اجتناب کامل از ریسکهای بازار سهام دارد، در حالی که یاقوت با سابقه طولانیتر، رویکردی متعادلتر را دنبال میکند.
تمرکز صندوق کارا بر ابزارهای کاملاً ثابت و بدون الزام به سهام
صندوق کارا، تحت مدیریت گروه مالی کاریزما، از نوع دوم درآمد ثابت است که این ویژگی به آن اجازه میدهد حداقل ۹۰ درصد داراییها را به اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکی و سپردههای بانکی اختصاص دهد و حداکثر تنها ۵ تا ۱۰ درصد را به سهام یا ابزارهای پرریسکتر تخصیص دهد.
در عمل، مدیران این صندوق اغلب از این حد مجاز سهام استفاده نمیکنند و تمرکز اصلی را بر اوراق مشارکت دولتی، گواهی سپرده با نرخهای جذاب و سپردههای بانکی قرار میدهند. این استراتژی باعث میشود ریسک صندوق کارا حتی پایینتر از بسیاری از صندوقهای درآمد ثابت عادی باشد، زیرا هیچ الزامی به ورود به بازار سهام ندارد و در دوران نوسانات شدید بورس، ارزش خالص دارایی (NAV) آن کمتر تحت تأثیر قرار میگیرد. این رویکرد محافظهکارانه، صندوق کارا را به گزینهای ایدهآل برای سرمایهگذاران فوق ریسکگریز تبدیل کرده که اولویتشان حفظ مطلق سرمایه در برابر هرگونه نوسان است.
ترکیب دارایی یاقوت و نقش آن در تعادل ریسک و بازدهی
در مقابل، صندوق یاقوت آگاه، به عنوان یک صندوق درآمد ثابت استاندارد، حداقل ۷۵ درصد داراییها را به ابزارهای ثابت اختصاص میدهد و میتواند تا ۲۵ درصد را به سهام یا سایر داراییها بگمارد، هرچند در عمل مدیران سبدگردان آگاه معمولاً این حد را بسیار پایین نگه میدارند و تمرکز اصلی بر سپردههای بانکی، اوراق مشارکت و گواهی سپرده است.
این انعطاف محدود اجازه میدهد در شرایط مساعد بازار، بخشی کوچک از دارایی برای کسب بازدهی اضافی به سهام آبیچیپ یا ابزارهای مشابه اختصاص یابد، بدون اینکه ریسک کلی صندوق را به طور قابل توجهی افزایش دهد. سابقه طولانی یاقوت نشان میدهد که این استراتژی متعادل، ثبات بالایی در بازدهی ایجاد کرده و در سالهای پرنوسان بازار، عملکرد دفاعی خوبی از خود نشان داده است. علاوه بر این، حجم عظیم دارایی تحت مدیریت یاقوت (بزرگترین در میان ETFهای درآمد ثابت) به مدیران امکان مذاکره برای نرخهای بهتر در سپردهها و اوراق را میدهد، که این مزیت رقابتی در افزایش بازدهی مؤثر نقش دارد.
مقایسه تأثیر استراتژیها بر عملکرد در شرایط مختلف بازار
در شرایط تورمی بالا و نرخهای سود بانکی رو به رشد، هر دو صندوق عملکرد مشابهی دارند، زیرا هر دو عمدتاً از سپردهها و اوراق ثابت سود میبرند. اما در دوران رکود بورس یا افزایش نرخ بهره، صندوق کارا به دلیل عدم ورود به سهام، نوسان کمتری تجربه میکند و حفظ ارزش سرمایه را بهتر تضمین مینماید.
از سوی دیگر، یاقوت با مدیریت حرفهای آگاه، در بلندمدت توانسته بازدهی پایداری ارائه دهد و از حجم بالای خود برای بهینهسازی ترکیب بهره ببرد. هر دو صندوق معاف از مالیات هستند و سود را به صورت مرکب روزانه به NAV اضافه میکنند، اما استراتژی کارا برای کسانی که مطلقاً هیچ ریسکی نمیپذیرند مناسبتر است، در حالی که یاقوت برای سرمایهگذاران به دنبال تعادل بین ایمنی و فرصتهای جزئی بازدهی اضافی جذابتر خواهد بود.
هزینهها، کارمزدها و تأثیر آنها بر بازدهی خالص سرمایهگذاران
یکی از جنبههای مهم در مقایسه صندوقهای سرمایهگذاری، هزینههای مرتبط با خرید، فروش و مدیریت است که مستقیماً بر بازدهی خالص سرمایهگذار تأثیر میگذارد. هرچند هر دو صندوق کارا و یاقوت از نوع ETF هستند و کارمزدهای پایینی دارند، اما تفاوتهای جزئی در ساختار هزینه و امکانات کارگزاریها میتواند در بلندمدت تفاوت معناداری ایجاد کند.
کارمزد معاملات و تفاوتهای عملی در خرید و فروش
هر دو صندوق به عنوان ETF در بورس معامله میشوند و کارمزد اصلی آنها بر اساس جدول سازمان بورس، حدود ۰.۰۰۰۳۷۵ درصد از ارزش معامله است که بخش عمده آن به بورس و سپردهگذاری تعلق میگیرد. اما در عمل، کارگزاریهای مختلف میتوانند سهم خود را تخفیف دهند یا بازگردانند.
برای صندوق یاقوت، اگر از سامانه کارگزاری آگاه خرید و فروش کنید، کارمزد کارگزاری کاملاً صفر است و تنها هزینه ناچیز بورس اعمال میشود، که این مزیت بزرگی برای معاملهگران مکرر محسوب میشود. در صندوق کارا نیز کارمزد پایین است و در برخی کارگزاریها مانند کاریزما، بخشی از آن به صورت اعتبار به حساب بازمیگردد، اما معمولاً تخفیف کامل مانند آگاه ندارد. این تفاوت کوچک در کارمزد، به ویژه برای سرمایهگذاریهای بزرگ یا معاملات مکرر، میتواند چند درصد به بازدهی سالانه اضافه کند.
هزینه مدیریت سالانه و تأثیر آن بر سود مرکب
هزینه مدیریت سالانه در هر دو صندوق حدود ۱ تا ۲ درصد از دارایی تحت مدیریت است که استاندارد بازار درآمد ثابت محسوب میشود. این هزینه به طور غیرمستقیم از بازدهی کسر میشود، اما به دلیل حجم بالای هر دو صندوق، مدیران میتوانند آن را بهینه نگه دارند. صندوق یاقوت با دارایی عظیمتر، اقتصاد مقیاس بهتری دارد و هزینههای عملیاتی را بهتر توزیع میکند، که این امر به حفظ بازدهی بالاتر کمک مینماید. در کارا نیز مدیریت کاریزما با تمرکز بر ابزارهای کمهزینه، کارایی خوبی نشان داده است.
سایر هزینهها و مزایای جانبی مانند طرحهای تشویقی
علاوه بر کارمزد مستقیم، امکانات جانبی مانند طرح آسوده در آگاه برای یاقوت، اجازه میدهد مانده حساب بدون هزینه اضافی سرمایهگذاری شود و سود مرکب بیشتری ایجاد کند. در کارا چنین طرح اختصاصی وجود ندارد، اما دسترسی از اکثر کارگزاریها آسان است. در نهایت، برای سرمایهگذاران بلندمدت، تفاوت هزینهها ناچیز است، اما برای کسانی که مرتب خرید و فروش میکنند، یاقوت با کارمزد صفر در آگاه اقتصادیتر خواهد بود، در حالی که کارا با بازدهی کمی بالاتر، هزینههای خود را جبران میکند.
پرسشهای متداول
-
صندوق کارا چیست؟
صندوق نوع دوم کارا یک صندوق درآمد ثابت قابل معامله (ETF) تحت مدیریت گروه مالی کاریزما است که از آبان ۱۴۰۰ فعالیت میکند، بیش از ۹۰ درصد داراییهای آن در اوراق مشارکت، گواهی سپرده و سپرده بانکی سرمایهگذاری شده و سود روزشمار مرکب حدود ۳۶-۳۷ درصد سالانه ارائه میدهد.
-
صندوق یاقوت آگاه چیست؟
صندوق یاقوت یک صندوق درآمد ثابت قابل معامله (ETF) تحت مدیریت سبدگردان آگاه است که از فروردین ۱۳۹۹ فعال بوده، بزرگترین صندوق درآمد ثابت بازار با دارایی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان است و سود روزشمار مرکب حدود ۳۶ درصد سالانه بدون تقسیم سود دورهای ارائه میکند.
-
کدام صندوق بازدهی بالاتری دارد؟
بر اساس آمار سال ۱۴۰۴، صندوق کارا اغلب بازدهی موثر بالاتری (تا ۳۷ درصد) ثبت کرده و در رتبهبندیهای فیپیران و سایتهای تحلیلی در صدر یا نزدیک به آن قرار دارد؛ در حالی که یاقوت بازدهی پایدار ۳۶ درصد داشته، اما ثبات طولانیمدت آن مزیت است.
-
تفاوت ریسک صندوق کارا و یاقوت چیست؟
صندوق کارا به عنوان نوع دوم، هیچ الزامی به سرمایهگذاری در سهام ندارد و ریسک حتی پایینتری دارد؛ یاقوت نیز عمدتاً کمریسک است اما ممکن است بخشی کوچک (تا ۲۵ درصد مجاز) را به ابزارهای پرریسکتر اختصاص دهد، هرچند در عمل تمرکز اصلی بر ابزارهای ثابت است.
-
نقدشوندگی کدام صندوق بهتر است؟
یاقوت به دلیل حجم دارایی عظیم (بزرگترین ETF درآمد ثابت) و معاملات روزانه بالا، نقدشوندگی فوقالعادهای دارد و اسپرد قیمت کمتری مشاهده میشود؛ کارا نیز نقدشوندگی خوبی دارد اما حجم کمتر آن ممکن است در روزهای کممعامله کمی تأثیرگذار باشد.
-
آیا طرح آسوده فقط برای یاقوت است؟
بله، طرح آسوده کارگزاری آگاه مخصوص صندوق یاقوت (و گاهی مروارید) است و مانده حساب معاملاتی را به طور خودکار در آن سرمایهگذاری میکند بدون اختلال در معاملات؛ صندوق کارا چنین طرح اتوماتیک اختصاصی ندارد.
-
حداقل سرمایه برای خرید کدام صندوق کمتر است؟
هر دو صندوق حداقل سرمایهگذاری پایینی دارند (حدود ۱۰۰-۱۱۰ هزار تومان برای یک واحد) و از اکثر کارگزاریها قابل خرید هستند.
ممنون که تا پایان مقاله “صندوق کارا بهتر است یا یاقوت؟” همراه ما بودید.
بیشتر بخوانید:
- تفاوت طرح آسوده با صندوق یاقوت چیست؟
- شرایط طرح آسوده آگاه چیست؟
- چگونه طرح آسوده آگاه را فعال کنیم؟
- سود طرح آسوده در روزهای تعطیل چگونه است؟
- معایب طرح آسوده آگاه چیست؟
- سود طرح آسوده کی واریز می شود؟
- فعالسازی آگاه کارت چگونه است؟
- مراحل دریافت آگاه کارت به چه صورت است؟
- مزایای آگاه کارت چیست؟
- شرایط دریافت آگاه کارت چیست؟
- آگاه کارت چیست؟
- آگاه کارت برای کدام بانک است؟
- چگونه در کارگزاری آگاه شماره حساب را تغییر دهیم
- بررسی کامل کارگزاری آگاه
- خرید اعتبار کارگزاری آگاه چیست؟

نظرات کاربران