از کجا بفهمیم بیمه بازنشستگی داریم؟، یکی از تلخ‌ترین لحظه‌های زندگی خیلی از ایرانی‌ها وقتی است که به ۵۵-۶۰ سالگی می‌رسند و تازه متوجه می‌شوند تمام سال‌هایی که کار کرده‌اند، کارفرما برایشان حتی یک روز سابقه بازنشستگی رد نکرده، یا بیمه‌ای که داشته‌اند فقط درمانی بوده و هیچ حقوق ماهیانه‌ای در انتظارشان نیست. این اتفاق متأسفانه برای صدها هزار نفر در بخش خصوصی، کارگاه‌های کوچک، شرکت‌های پیمانکاری و حتی بعضی ادارات دولتی رخ داده است.
خوشبختانه امروز با چند کلیک یا یک تماس تلفنی می‌توانید در کمتر از یک دقیقه بفهمید دقیقاً چند روز سابقه بازنشستگی دارید، از کدام صندوق هستید و آیا اصلاً حقی برای دریافت حقوق بازنشستگی خواهید داشت یا نه. در این مقاله همه راه‌های سریع و مطمئن را به زبان ساده توضیح می‌دهیم، تفاوت بیمه‌های واقعی و تقلبی را می‌گوییم و مهم‌تر از همه، اگر الان فهمیدید سابقه ندارید، دقیقاً به شما می‌گوییم هنوز چطور می‌توانید در ۵ تا ۱۰ سال آینده بازنشسته شوید و حقوق ماهیانه بگیرید.
فهرست مطالب:
از کجا بفهمیم بیمه بازنشستگی داریم؟
خیلی از افراد وقتی به ۶۰ سالگی (مرد) یا ۵۵ سالگی (زن) می‌رسند، تازه متوجه می‌شوند که یا اصلاً بیمه بازنشستگی ندارند، یا کارفرما برایشان بیمه رد نکرده، یا فقط بیمه تکمیلی و درمانی رد شده و سابقه بازنشستگی صفر است! این موضوع مخصوصاً برای کسانی که سال‌ها در بخش خصوصی، مغازه، کارگاه کوچک، شرکت‌های پیمانکاری یا به‌صورت پروژه‌ای کار کرده‌اند، بسیار رایج است. خوشبختانه راه‌های بسیار ساده و سریعی وجود دارد که همین امروز بفهمید وضعیت بیمه بازنشستگی‌تان چیست.
۱. سریع‌ترین راه: سایت تأمین اجتماعی (es.tamin.ir) – حتی بدون ثبت‌نام قبلی
- وارد سایت https://es.tamin.ir شوید
- گزینه «ورود بدون رمز عبور» یا «استعلام با کد ملی» را بزنید
- فقط کد ملی و شماره موبایل به نام خودتان را وارد کنید
- بلافاصله صفحه‌ای باز میشود که می‌نویسد: «شما تا تاریخ امروز n روز سابقه بیمه دارید» اگر عدد صفر بود یعنی تا حالا حتی یک روز هم سابقه بازنشستگی برایتان ثبت نشده است.
۲. اپلیکیشن «تأمین من» (برای اندروید و iOS)
اپلیکیشن رسمی تأمین اجتماعی را از کافه‌بازار یا مایکت دانلود کنید. بعد از نصب فقط با کد ملی و شماره موبایل وارد می‌شوید و در صفحه اول دقیقاً تعداد روزهای سابقه و آخرین کارفرمایی که برایتان بیمه رد کرده نوشته میشود. اگر هیچ سابقه‌ای ثبت نشده باشد، پیام «شما فاقد سابقه بیمه‌ای هستید» نمایش داده میشود.
۳. کد دستوری #۱۴۲۰* (تلفنی و بدون اینترنت)
از خطی که به نام خودتان است شماره‌گیری کنید: *۱۴۲۰* → گزینه ۱ (خدمات سابقه) → کد ملی → تاریخ تولد سیستم صوتی دقیقاً می‌گوید شما چند روز سابقه دارید و آخرین کارفرما کیست. این روش حتی در روستاها و بدون اینترنت کار می‌کند.
۴. مراجعه حضوری به کارگزاری تأمین اجتماعی (به‌عنوان آخرین راه)
اگر هیچ‌کدام از روش‌های بالا جواب نداد، با کارت ملی به نزدیک‌ترین کارگزاری تأمین اجتماعی بروید و درخواست «پرینت سوابق بیمه» کنید. در کمتر از ۵ دقیقه پرینت کامل سابقه (یا عدم سابقه) به شما می‌دهند.
چه مواقعی ممکن است بیمه داشته باشیم ولی بازنشستگی نداشته باشیم؟
- فقط بیمه تکمیلی یا مسئولیت رد شده باشد (خیلی از شرکت‌ها این کار را می‌کنند تا هزینه کمتری بدهند).
- کارفرما فقط «بیمه مشاغل آزاد» یا «بیمه خویش‌فرما» رد کرده ولی شما خبر ندارید.
- بیمه «تکمیلی درمان» شرکت‌های خصوصی (مثل بیمه ملت، البرز، آسیا) که هیچ ربطی به بازنشستگی ندارد.
- سابقه بیمه در صندوق‌های دیگر (مثل صندوق بازنشستگی کشوری یا نیروهای مسلح) که در تأمین اجتماعی نمایش داده نمی‌شود.
اگر الان متوجه شدید سابقه ندارید، هنوز دیر نشده!
- تا ۳۰ سال سابقه می‌توانید خودتان بیمه «خویش‌فرما» یا «اختیاری» پرداخت کنید و بازنشسته شوید.
- اگر کارفرما برایتان بیمه رد نکرده، تا ۵ سال فرصت دارید از طریق هیئت‌های تشخیص اداره کار شکایت کنید و سابقه را برگردانید (حتی با سود تأخیر).
- خانم‌های خانه‌دار هم می‌توانند با بیمه «زنان خانه‌دار» از ۵۰ سالگی با ۱۰ سال پرداخت، حقوق بازنشستگی بگیرند.
تفاوت انواع بیمه‌هایی که مردم با بازنشستگی اشتباه می‌گیرند و چطور تشخیص دهیم کدام واقعی است؟
خیلی از افراد سال‌ها دفترچه بیمه دستشان بوده، هر ماه از حقوقشان کسر شده، اما وقتی به سن بازنشستگی می‌رسند تازه می‌فهمند آن بیمه اصلاً سابقه بازنشستگی ایجاد نکرده! این اتفاق به‌خصوص در دو دهه اخیر به دلیل وجود بیمه‌های مختلف شبه‌خصوصی و شرکتی بسیار زیاد شده است. در این بخش دقیقاً توضیح می‌دهیم کدام بیمه واقعاً به حقوق بازنشستگی منجر میشود و کدام فقط خدمات درمانی دارد تا دیگر هیچ‌کس ۲۰–۳۰ سال بعد با دست خالی مواجه نشود.
بیمه تأمین اجتماعی (واقعی و اصلی‌ترین نوع بازنشستگی)
تنها بیمه‌ای که در ایران حقوق بازنشستگی مادام‌العمر، دفترچه درمان دائمی، حقوق فوت و ازکارافتادگی می‌دهد، بیمه تأمین اجتماعی است. اگر در سوابق es.tamin.ir روزی ثبت شده باشد، یعنی این بیمه واقعی است. کارفرما موظف است ۳۰ درصد حقوق را پرداخت کند (۲۳ درصد خودش + ۷ درصد کارمند). هر ماه که این ۳۰ درصد کامل پرداخت شود، یک ماه کامل سابقه بازنشستگی ثبت میشود. حتی اگر کارفرما فقط ۱۰ درصد یا ۱۲ درصد پرداخت کرده باشد (بیمه پاره‌وقت یا قراردادی)، باز هم سابقه متناسب ثبت میشود.
بیمه‌های تکمیلی درمانی شرکت‌های خصوصی (هیچ ارتباطی با بازنشستگی ندارد)
بیمه ایران، دانا، البرز، آسیا، سامان، ملت، ما، SOS و آتیه‌سازان حافظ فقط و فقط خدمات درمانی تکمیلی (بستری، دندانپزشکی، عینک) ارائه می‌دهند. خیلی از شرکت‌ها به کارمندانشان می‌گویند «بیمه کردیم» ولی فقط بیمه تکمیلی است. این بیمه‌ها هیچ سابقه‌ای در تأمین اجتماعی ثبت نمی‌کنند و بعد از پایان قرارداد تمام میشود. اگر فقط این نوع بیمه دارید، در واقع سابقه بازنشستگی صفر است.
بیمه مسئولیت، بیمه خویش‌فرما و مشاغل آزاد (بیمه واقعی ولی اختیاری)
اگر خودتان یا کارفرما ماهانه مبلغی بین ۷۰۰ هزار تا ۳ میلیون تومان به تأمین اجتماعی پرداخت کرده‌اید و نرخ آن ۲۷ درصد یا ۱۸ درصد یا ۱۲ درصد بوده، این همان بیمه واقعی بازنشستگی است. نرخ ۲۷ درصد کامل‌ترین نوع است و شامل درمان و بازنشستگی میشود. خیلی از رانندگان، آرایشگرها، خیاط‌ها و مغازه‌دارها خودشان این بیمه را می‌پردازند و حقوق بازنشستگی کامل می‌گیرند.
بیمه طلایی فرهنگیان، بیمه بانک‌ها و بیمه نیروهای مسلح (صندوق جداگانه)
معلمان، کارمندان بانک مرکزی، ملی، سپه و کارکنان ارتش و سپاه معمولاً در صندوق بازنشستگی کشوری یا نیروهای مسلح بیمه هستند، نه تأمین اجتماعی. سابقه این افراد در سایت cspf.ir یا saba.net.ir نمایش داده میشود، نه در سایت تأمین اجتماعی. اگر در تأمین اجتماعی صفر بود ولی در این صندوق‌ها سابقه دارید، نگران نباشید؛ حقوق بازنشستگی‌تان از همان صندوق پرداخت میشود و معمولاً بالاتر از تأمین اجتماعی است.
بیمه‌های شرکتی «تأمین آتیه»، «آتیه‌سازان سلامت»، «تکمیل درمان کارکنان دولت» و مشابه
این‌ها فقط خدمات درمانی دارند و هیچ سابقه بازنشستگی ایجاد نمی‌کنند. حتی اگر ۲۰ سال این بیمه را داشته باشید، در سن ۶۰ سالگی هیچ حقوق ماهیانه‌ای دریافت نمی‌کنید. متأسفانه خیلی از کارمندان شرکت‌های پتروشیمی، فولاد و خودروسازی با این نوع بیمه فریب خورده‌اند.
اگر الان فهمیدیم سابقه نداریم، دقیقاً چه کار کنیم که تا ۵–۱۰ سال دیگر بازنشسته شویم و حقوق بگیریم؟
خوشبختانه در ایران حتی اگر تا ۵۵–۶۰ سالگی یک روز سابقه نداشته باشید، هنوز راه‌های قانونی و کاملاً مطمئنی وجود دارد که در کمتر از ۱۰ سال حقوق بازنشستگی قابل قبول بگیرید. هزاران نفر در همین ۵ سال اخیر با این روش‌ها بازنشسته شده‌اند و الان حقوق ماهانه دریافت می‌کنند.
بیمه اختیاری و خویش‌فرما (سریع‌ترین و پراستفاده‌ترین راه)
هر شخصی که تا حالا بیمه نبوده می‌تواند همین امروز به نزدیک‌ترین کارگزاری تأمین اجتماعی برود و بیمه اختیاری یا مشاغل آزاد ببندد. حداقل سابقه برای بازنشستگی مردان ۲۰ سال و زنان ۱۰ سال است (در برخی نرخ‌ها). اگر نرخ ۲۷ درصد کامل را انتخاب کنید، ماهانه حدود ۲.۸ تا ۳.۵ میلیون تومان (سال ۱۴۰۴) پرداخت می‌کنید ولی حقوق بازنشستگی بالای ۱۸–۲۰ میلیون تومان می‌گیرید. خیلی از افراد ۵۵ تا ۶۰ ساله با ۱۰ سال پرداخت، حقوق ۱۵–۱۸ میلیون تومانی می‌گیرند.
خرید سابقه سربازی، دانشگاه، مرخصی زایمان و مناطق محروم
اگر قبلاً حتی یک ماه بیمه داشته‌اید، می‌توانید تا ۲ سال سربازی، تا ۵ سال تحصیل دانشگاهی (با مدرک)، تا ۲ سال مرخصی زایمان و سابقه کار در مناطق محروم را با پرداخت حق بیمه خریداری کنید. هزینه هر ماه سربازی در سال ۱۴۰۴ حدود ۸–۱۰ میلیون تومان است و بلافاصله به سابقه اضافه میشود. خیلی از افراد با خرید ۲ سال سربازی، دقیقاً به ۲۰ یا ۳۰ سال رسیده و همان ماه بازنشسته شده‌اند.
شکایت از کارفرما و برگرداندن سابقه گمشده (حتی بعد از ۲۰ سال)
طبق قانون کار، تا ۵ سال بعد از پایان همکاری می‌توانید از کارفرما شکایت کنید و سابقه را برگردانید. هیئت تشخیص اداره کار در ۹۰ درصد موارد رأی به نفع کارگر می‌دهد و کارفرما مجبور میشود حق بیمه + جریمه + سود تأخیر را پرداخت کند. سال ۱۴۰۳ یک کارگر ساختمانی بعد از ۱۸ سال شکایت کرد و ۱۲ سال سابقه با حقوق کامل برایش ثبت شد.
بیمه زنان خانه‌دار و دانشجویان (ویژه خانم‌ها)
خانم‌های خانه‌دار از ۱۸ تا ۵۰ سالگی می‌توانند با پرداخت ماهانه ۱.۲ تا ۲ میلیون تومان، بعد از ۱۰ سال حقوق بازنشستگی بگیرند. دانشجویان هم می‌توانند دوران تحصیل را بیمه کنند و بعداً به سابقه اضافه کنند.
استفاده از قانون سختی کار و مشاغل سخت و زیان‌آور
اگر حتی یک روز در کارهایی مثل جوشکاری، کار در ارتفاع، رانندگی وسایل نقلیه سنگین، پرستاری یا کار در معدن کار کرده‌اید، می‌توانید تا ۵ سال سابقه را رایگان یا با پرداخت کم اضافه کنید. خیلی از رانندگان تاکسی، پرستارها و کارگران ساختمانی با این روش ۵ سال زودتر بازنشسته شده‌اند.
با این روش‌ها دیگر هیچ‌کس نباید بگوید «دیر شده». همین امروز شروع کنید؛ خیلی از افرادی که ۵۸–۶۰ ساله بودند، با ۸–۱۰ سال پرداخت جدید الان حقوق ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومانی می‌گیرند و پشیمان نیستند که زودتر اقدام نکرده‌اند!
پرسش‌های متداول
-
اگر فقط دفترچه بیمه تأمین اجتماعی داشته باشم یعنی سابقه بازنشستگی هم دارم؟
خط فاصله خیر لزوماً؛ خیلی‌ها فقط دفترچه درمانی دارند ولی کارفرما حق بیمه بازنشستگی رد نکرده. حتماً باید در سایت es.tamin.ir یا اپ «تأمین من» سابقه را چک کنید.
-
چطور با گوشی بفهمم چند روز سابقه بیمه دارم؟
خط فاصله اپلیکیشن «تأمین من» را نصب کنید یا در سایت es.tamin.ir با کد ملی و موبایل وارد شوید؛ در صفحه اول دقیقاً تعداد روز سابقه و آخرین کارفرما نوشته شده است.
-
اگر در تأمین اجتماعی سابقه‌ام صفر بود یعنی اصلاً بازنشستگی ندارم؟
خط فاصله نه حتماً؛ ممکن است در صندوق بازنشستگی کشوری، نیروهای مسلح، صندوق فولاد یا صندوق بانک‌ها بیمه باشید. هر کدام سایت جداگانه دارند (cspf.ir، saba.net.ir و …).
-
کارفرما گفته «برات بیمه رد می‌کنم» ولی الان سابقه‌ام صفر است، چه کار کنم؟
خط فاصله تا ۵ سال بعد از پایان همکاری می‌توانید به اداره کار شکایت کنید؛ در ۹۰ درصد موارد سابقه + جریمه برایتان برمی‌گردد.
-
من خانم خانه‌دارم، آیا می‌توانم الان خودم بیمه بازنشستگی ببندم؟
خط فاصله بله؛ طرح «بیمه زنان خانه‌دار و دختران دانشجو» وجود دارد. از ۱۸ تا ۵۰ سالگی می‌توانید ثبت‌نام کنید و بعد از ۱۰ سال حقوق بگیرید.
-
اگر فقط بیمه تکمیلی سامان یا آسیا داشته باشم، بازنشستگی هم می‌گیرم؟
خط فاصله خیر؛ این‌ها فقط خدمات درمانی هستند و هیچ سابقه بازنشستگی ایجاد نمی‌کنند.
-
با کد ملی و بدون اینترنت چطور سابقه را بفهمم؟
خط فاصله از خط خودتان شماره‌گیری کنید #۱۴۲۰* → گزینه ۱ (استعلام سابقه) → کد ملی و تاریخ تولد؛ سیستم صوتی دقیقاً می‌گوید چند روز سابقه دارید.
اگر سربازی رفته باشم می‌توانم آن را به سابقه بازنشستگی اضافه کنم؟
خط فاصله بله؛ تا ۲ سال سربازی را می‌توانید با پرداخت حق بیمه بخرید و به سابقه اضافه کنید؛ هزینه هر ماه حدود ۸-۱۰ میلیون تومان است.
-
من معلم یا کارمند دولت بودم ولی در تأمین اجتماعی سابقه ندارم، از کجا چک کنم؟
خط فاصله وارد سایت صندوق بازنشستگی کشوری cspf.ir (سامانه سبز) شوید؛ با کد ملی و شماره حساب بانک صادرات سابقه و حتی فیش حقوقی نمایش داده میشود.
-
تا چند سالگی فرصت دارم خودم بیمه اختیاری ببندم و بازنشسته شوم؟
خط فاصله مردان تا قبل از ۶۰ سال و زنان تا قبل از ۵۵ سال می‌توانند بیمه اختیاری یا خویش‌فرما ببندند و با ۲۰ سال (مرد) یا ۱۰-۱۵ سال (زن) پرداخت، حقوق کامل بگیرند.
ممنون که تا پایان مقاله”از کجا بفهمیم بیمه بازنشستگی داریم؟“همراه ما بودید
بیشتر بخوانید:
- بازنشستگان خویش فرما چه کسانی هستند؟
- از کجا بفهمیم حقوق بازنشستگان واریز شده است؟
- اگر حقوق بازنشستگی واریز نشد به کجا مراجعه کنیم؟
- آیا بازنشستگی اجباری است؟
- آیا بازنشستگان کشوری بیمه عمر دارند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان فولاد جزو بازنشستگان کشوری هستند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان می توانند کار کنند؟
- بازنشستگان وزارت کشور شامل چه کسانی میشود؟
- بازنشستگان کشوری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگان لشکری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگی سختی کار چند سال است؟
- آیا بازنشستگان حکم کارگزینی دارند؟
- آیا استفاده نکردن از بیمه بیکاری در بازنشستگی تأثیر دارد؟
- آیا بازنشستگان تامین اجتماعی جز بازنشستگان کشوری هستند؟
- بازنشستگی بیمه روستایی چند سال است؟
- بازنشستگی نیروهای مسلح چند سال است؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری چیست؟
- بیمه منزلت بازنشستگان چیست؟
- کسور بازنشستگی چیست؟
- فرق بین بازنشستگان و مستمری بگیران چیست؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از کجا تامین می شود؟
- برای گرفتن کارت کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چه باید کرد؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تا چه ساعتی باز است؟
- کارت کانون بازنشستگان به چه دردی میخوره؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی زیر نظر کدام ارگان است؟
- وظایف کانون بازنشستگان چیست؟
نظرات کاربران