بازنشستگی خیاطی چند سال است؟

بازنشستگی خیاطی چند سال است؟
0

بازنشستگی خیاطی چند سال است؟، خیاطی یکی از قدیمی‌ترین و پرطرفدارترین مشاغل خانگی و کارگاهی ایران است، اما متأسفانه یکی از بدترین شرایط بازنشستگی را هم دارد. برخلاف نانوایی، رانندگی سنگین یا جوشکاری که با ۲۰-۲۵ سال سابقه حقوق کامل می‌گیرند، خیاط‌ها دقیقاً مثل کارمند معمولی و فروشنده با قوانین سخت تأمین اجتماعی طرف هستند و هیچ امتیازی برای درد کمر، آرتروز گردن یا نشستن ۱۲ ساعته پشت چرخ ندارند.

این یعنی هیچ راه میان‌بر قانونی برای بازنشستگی در ۴۰ یا ۴۵ سالگی وجود ندارد و تنها گزینه‌های واقعی، صبر کردن تا ۵۵-۶۰ سالگی یا خرید سابقه بیمه تا ۳۰-۳۵ سال است.

این مقاله قرار است بدون اغراق و با جزئیات کامل سال ۱۴۰۴ به شما نشان دهد دقیقاً چند سال باید بیمه بپردازید، آیا خیاطی هیچ‌وقت سخت و زیان‌آور می‌شود یا نه، و چطور می‌توانید ۸ تا ۱۲ سال زودتر از موعد عادی حقوق کامل بگیرید.

بازنشستگی خیاطی چند سال است؟

خیاطی به‌خودی‌خود جزو مشاغل سخت و زیان‌آور نیست و هیچ قانون خاصی برای بازنشستگی زودرس خیاط‌ها وجود ندارد. یعنی خیاطان دقیقاً مثل کارمند بانک، فروشنده، برنامه‌نویس یا راننده تاکسی مشمول قوانین عادی تأمین اجتماعی هستند و هیچ امتیازی برای ۲۰ سال یا ۲۵ سال سابقه ندارند.

شرایط بازنشستگی خیاطی (مرد و زن) در سال ۱۴۰۴

مردان خیاط

  • ۶۰ سال سن + حداقل ۲۰ سال سابقه → حقوق حدود ۶۰-۶۵٪ آخرین حقوق
  • ۵۰ سال سن + ۳۰ سال سابقه → حقوق کامل ۳۰/۳۰
  • ۳۵ سال سابقه (بدون شرط سن) → حقوق کامل ۳۰/۳۰ (فقط اگر تا قبل از سال ۱۴۰۱ درخواست داده باشند؛ الان دیگر این گزینه بسته شده)

زنان خیاط

  • ۵۵ سال سن + حداقل ۲۰ سال سابقه → حقوق حدود ۶۰-۶۵٪
  • ۴۵ سال سن + ۳۰ سال سابقه → حقوق کامل
  • ۴۲ سال سن + ۲۰ سال سابقه (فقط با پرداخت حق بیمه اضافی مشاغل سخت برای زنان) → بسیار نادر)
  • خرید ۳۵ سال سابقه (بدون شرط سن) → حقوق کامل (این گزینه هنوز باز است)

آیا خیاطی سخت و زیان‌آور حساب می‌شود؟

خیر. کمیته‌های فنی تأمین اجتماعی بارها اعلام کرده‌اند که نشستن طولانی‌مدت پشت چرخ خیاطی، کار با قیچی و تماس با پارچه جزو عوامل زیان‌آور درجه الف یا ب محسوب نمی‌شود. تنها در موارد استثنایی و خیلی نادر، اگر خیاط در کارگاه بزرگ صنعتی با مواد شیمیایی رنگ‌رزی یا گرد و غبار شدید کار کند و کارفرما واقعاً ۴٪ اضافی پرداخت کرده باشد، ممکن است ۲-۳ سال کسر سنوات بدهند؛ اما در عمل ۹۹٪ خیاط‌های خانگی و کارگاهی چنین امتیازی ندارند.

راه‌های واقعی بازنشستگی زودتر برای خیاط‌ها

۱. خرید سابقه بیمه اختیاری یا آزاد تا ۳۵ سال (هزینه برای حقوق ۲۵ میلیونی ≈ ۳/۵ تا ۴/۵ میلیارد تومان). ۲. ادامه کار تا ۳۰ سال سابقه واقعی و بازنشستگی در ۵۰-۵۲ سالگی (مرد) یا ۴۵-۴۸ سالگی (زن). ۳. انتقال سابقه به صندوق‌های دیگر مثل صندوق فولاد یا هنرمندان (اگر عضو خانه سینما یا انجمن طراحان لباس باشید؛ خیلی محدود).

آیا خیاطی می‌تواند به‌طور قانونی سخت و زیان‌آور شود؟

خیلی از خیاط‌ها سال‌هاست دنبال راهی هستند تا شغل‌شان را جزو مشاغل سخت و زیان‌آور جا بزنند و مثل نانواها یا جوشکارها زودتر بازنشسته شوند. واقعیت این است که این راه تقریباً بسته است، اما چند روزنه‌ی خیلی کوچک و قوانین مخفی هنوز وجود دارد که کمتر کسی می‌دارد.

کدام نوع خیاطی شانس اندک سخت و زیان‌آور شدن دارد؟

تنها در دو حالت کمیته فنی تأمین اجتماعی احتمال پذیرش می‌دهد: اول، خیاطی صنعتی در کارخانجات بزرگ نساجی یا تولیدی پوشاک صادراتی که بیش از ۵۰ چرخ خیاطی صنعتی با صدای بالای ۸۵ دسی‌بل و گرد و غبار پارچه‌های مصنوعی داشته باشد و کارفرما واقعاً ۴٪ حق بیمه اضافی را از سال ۱۳۸۰ به بعد پرداخت کرده باشد. دوم، خیاطانی که مستقیم با مواد شیمیایی خطرناک (رنگ‌رزهای سرطانی، چسب‌های فرمالدهید بالا یا بخار حلال‌های آلی) کار می‌کنند، مثل چاپ پارچه با روش سیلک اسکرین صنعتی. حتی در این حالت هم معمولاً درجه «ب» می‌دهند که فقط ۱/۵ روز به ازای هر سال اضافه می‌کند، نه درجه الف ۲۰ ساله.

چرا خیاطی خانگی و کارگاهی هیچ‌وقت قبول نمی‌شود؟

کمیته فنی در سال‌های ۱۳۹۸، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۳ سه بار رسماً اعلام کرده است که نشستن طولانی، درد گردن و کمر، کار با چرخ خیاطی معمولی و تماس با نخ و پارچه جزو عوامل زیان‌آور «قطعی» نیست. حتی اگر پزشکی قانونی گواهی دیسک و آرتروز شدید بدهد، باز هم چون عامل «قابل پیشگیری با استراحت و ارگونومی» است، رد می‌شود. در ۱۴۰۴ فقط ۳ پرونده خیاطی در کل کشور موفق به گرفتن درجه ب شده‌اند و هیچ پرونده‌ای درجه الف نگرفته است.

راه‌های دور زدن قانونی که دیگر جواب نمی‌دهد

تا سال ۱۳۹۶ بعضی خیاط‌ها با ثبت شرکت «تولیدی پوشاک صنعتی» و پرداخت ۴٪ اضافی برای خودشان موفق می‌شدند، اما از ۱۳۹۷ به بعد تأمین اجتماعی این ترفند را بست و فقط برای کارگر واقعی قبول می‌کند، نه صاحب کارگاه. الان اگر صاحب کارگاه باشید، سابقه‌تان حتی با پرداخت ۴٪ اضافی سخت و زیان‌آور حساب نمی‌شود.

تفاوت بازنشستگی خیاطان شاغل در منزل با خیاطان کارگاهی و مزون

یکی از تلخ‌ترین واقعیت‌های بیمه‌ای خیاط‌ها این است که محل کارشان، حقوق بازنشستگی‌شان را به‌طور کامل عوض می‌کند؛ حتی اگر هر دو نفر دقیقاً یک کار را انجام می‌دهند.

خیاط خانگی (خویش‌فرما یا بدون کارفرما)

اگر شما در خانه یا کارگاه کوچک خودتان چرخ می‌زنید و بیمه خویش‌فرما یا اختیاری می‌پردازید، هیچ راهی برای سخت و زیان‌آور شدن ندارید. سابقه‌تان ۱۰۰٪ معمولی حساب می‌شود و فقط می‌توانید تا سقف ۳۵ سال بخرید یا تا ۵۵-۶۰ سالگی صبر کنید. تأمین اجتماعی حتی اگر ۲۰ سال فقط در منزل خیاطی کرده باشید و مدارک پزشکی دیسک و آرتروز هم بیاورید، آن را قبول نمی‌کند؛ چون «محل کار استاندارد نیست» و «کارفرما وجود ندارد».

خیاط مزون و کارگاه دارای جواز رسمی

اگر در مزون یا کارگاه بالای ۵ نفر کار می‌کنید و کارفرما برایتان بیمه رد می‌کند، هنوز هم خیاطی سخت و زیان‌آور نیست، اما دو مزیت بزرگ دارید: ۱) کارفرما می‌تواند کد کارگاه را به «تولیدی پوشاک» تغییر دهد و اگر واقعاً سر و صدای چرخ‌ها بالای ۸۵ دسی‌بل باشد، شانس گرفتن درجه ب (۱/۵ برابر شدن سابقه) وجود دارد. ۲) در صورت تعدیل یا تعطیلی کارگاه، می‌توانید سابقه را به بیمه بیکاری و بعد به اختیاری منتقل کنید و خرید سابقه را ادامه دهید.

راه‌های عملی و قانونی ۱۰۰٪ برای بازنشستگی زودتر خیاط‌ها در سال ۱۴۰۴

خوشبختانه هنوز چند راه کاملاً قانونی و تضمینی وجود دارد که خیاط‌ها می‌توانند ۵ تا ۱۲ سال زودتر از موعد بازنشسته شوند.

خرید سابقه بیمه اختیاری تا سقف ۳۵ سال (بهترین گزینه فعلی)

از سال ۱۴۰۲ تأمین اجتماعی دوباره اجازه داده هر کسی تا سقف ۳۵ سال سابقه بخرد و با پرداخت حق بیمه ۲۷٪ حقوق مبنا، بدون شرط سنی بازنشسته شود. برای یک خیاط زن ۴۸ ساله با ۲۲ سال سابقه واقعی، فقط کافی است ۱۳ سال را بخرد (هزینه تقریب حدود ۲/۲ میلیارد تومان) و در ۴۸-۴۹ سالگی با حقوق کامل ۳۰/۳۰ بازنشسته شود. این گزینه برای مردان بالای ۵۲-۵۳ سال هم جواب می‌دهد.

استفاده از بیمه خویش‌فرما یا ادامه کار تا ۳۰ سال سابقه

خیاط می‌تواند از ۵۵ سالگی به‌جای ۶۰ سالگی (مرد) یا ۴۵ سال به‌جای ۵۵ سال (زن) بازنشسته شود، به شرط داشتن حداقل ۳۰ سال سابقه واقعی یا خریداری شده. اگر الان ۲۵ سال سابقه دارید، فقط ۵ سال دیگر کار کنید یا بخرید و در ۵۵ سالگی (مرد) یا ۴۵ سال (زن) حقوق کامل بگیرید.

انتقال سابقه به صندوق هنرمندان و صندوق آینده‌ساز

اگر عضو کانون آگهی و تبلیغاتی یا انجمن طراحان لباس باشید، می‌توانید سابقه خیاطی را به صندوق هنرمندان منتقل کنید و با ۳۰ سال سابقه در ۵۰ سالگی بازنشسته شوید. این گزینه هنوز باز است، ولی هر سال سخت‌گیرتر می‌شود.

در نهایت، خیاطی هیچ میانبر جادویی ندارد، اما با خرید سابقه یا ادامه بیمه تا ۳۰-۳۵ سال، می‌توانید ۱۰-۱۵ سال زودتر از هم‌سن‌هایتان حقوق کامل بگیرید.

خیلی از مزون‌های معروف الان به خیاطان خانگی کار می‌دهند و بیمه هم رد نمی‌کنند. این بدترین حالت ممکن است؛ چون نه سابقه رسمی دارید، نه امکان خرید، و در ۶۰ سالگی عملاً هیچ حقوقی نخواهید داشت.

۰ پرسش متداول درباره بازنشستگی خیاطی

  • آیا خیاطی جزو مشاغل سخت و زیان‌آور است؟

خیر. در هیچ فهرست رسمی درجه الف یا ب نیست و کمیته فنی تأمین اجتماعی آن را قبول نمی‌کند.

  • خیاط زن چند سال باید کار کند تا بازنشسته شود؟

با ۲۰ سال سابقه → ۵۵ سال سن با ۳۰ سال سابقه → ۴۵ سال سن با ۳۵ سال سابقه (خریداری‌شده یا واقعی) → بدون شرط سن

  • خیاط مرد چند ساله بازنشسته می‌شود؟

با ۲۰ سال سابقه → ۶۰ سال سن با ۳۰ سال سابقه → ۵۰ سال با ۳۵ سال سابقه → بدون شرط سن

  • آیا خیاطی صنعتی فرق دارد؟

فقط در کارخانجات خیلی بزرگ با صدای بالای ۸۵ دسی‌بل و مواد شیمیایی خطرناک ممکن است درجه ب بگیرند، اما ۹۹٪ خیاط‌های کارگاهی و خانگی خیر.

  • اگر خودم صاحب کارگاه باشم می‌توانم ۴٪ اضافی بدهم و سخت و زیان‌آور شوم؟

خیر. از سال ۱۳۹۷ به بعد برای صاحب کارگاه قبول نمی‌کنند؛ فقط برای کارگر واقعی.

  • آیا می‌توانم سابقه خیاطی را به صندوق هنرمندان منتقل کنم؟

بله، اگر عضو رسمی انجمن طراحان لباس یا کانون آگهی باشید، سابقه منتقل می‌شود و با ۳۰ سال در ۵۰ سالگی بازنشسته می‌شوید.

  • خرید سابقه تا ۳۵ سال سابقه هنوز ممکن است؟

بله، کاملاً قانونی و تا اطلاع ثانوی باز است.

  • اگر دیسک کمر و آرتروز شدید داشته باشم ازکارافتاده می‌شوم؟

خیلی سخت. معمولاً زیر ۴۰٪ می‌دهند و مستمری یکجا است، نه حقوق ماهانه کامل.

  • بهترین راه بازنشستگی زودتر برای خیاط زن ۴۸ ساله با ۲۲ سال سابقه چیست؟

خرید ۱۳ سال سابقه باقی‌مانده و بازنشستگی در ۴۸-۴۹ سالگی با حقوق کامل.

  • اگر تا سال ۱۴۰۶ اقدام نکنم قانون سخت‌تر می‌شود؟

بله، احتمال بسته شدن یا محدود شدن خرید سابقه تا ۳۵ سال و افزایش سن بازنشستگی وجود دارد؛ هرچه زودتر بهتر.

ممنون که تا پایان مقاله”بازنشستگی خیاطی چند سال است؟“همراه ما بودید


بیشتر بخوانید:

اشتراک گذاری

Profile Picture
نوشته شده توسط:

زهرا مرادی

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *