آیا بازنشستگی بند 128 ناجا با حقوق 30 روز است؟، ماده ۱۲۸ قانون استخدام نیروی انتظامی یکی از پرابهامترین و در عین حال سرنوشتسازترین مواد قانونی برای هزاران افسر و درجهدار فراجاست که به دلیل بیماری یا آسیبدیدگی از ادامه خدمت باز میمانند. پرسش اصلی همه این افراد یک چیز است: «آیا حقوق بازنشستگی من ۳۰ روز کامل خواهد بود یا نه؟» پاسخ سادهای وجود ندارد؛ همه چیز به یک جمله کوتاه در رأی کمیسیون عالی پزشکی فراجا بستگی دارد.
یک کلمه اضافه یا کم شدن (مثل «حالت اشتغال» یا «ناشی از درگیری مسلحانه») میتواند حقوق ماهانه شما را تا آخر عمر از ۱۲–۱۴ میلیون به بیش از ۴۰ میلیون تومان برساند. این مقاله به زبان ساده و بدون پیچیدگیهای حقوقی توضیح میدهد که دقیقاً کدام گروه از مشمولان ماده ۱۲۸ حقوق کامل ۳۰ روز (یا حتی بیشتر) میگیرند، کدام گروه تقریباً میگیرند و کدام گروه به هیچوجه نمیگیرند؛ و مهمتر از آن، اگر حکم اولیه به ضررتان صادر شد، هنوز چه راههای قانونی برای اصلاح آن و رسیدن به حقوق کامل وجود دارد.
فهرست مطالب:
آیا بازنشستگی بند 128 ناجا با حقوق 30 روز است؟
پاسخ کوتاه: خیر، لزوماً برای همه نیست؛ کاملاً بستگی به رأی کمیسیون عالی پزشکی فراجا دارد که شما را در کدام دسته قرار داده است: «جانباز (حالت اشتغال)»، «جانباز عادی»، «معلول حین خدمت» یا «معلول عادی (غیرمرتبط با خدمت)».
در عمل فقط یک گروه بهطور قطعی و تضمینشده حقوق کامل ۳۰ روز (و حتی بیشتر) دریافت میکنند و آن هم جانبازان مشمول قانون حالت اشتغال هستند. بقیه گروهها یا نزدیک به ۳۰ روز میگیرند یا بهمراتب کمتر.
۱. جانبازان مشمول قانون حالت اشتغال (بهترین وضعیت ممکن)
اگر در برگه رأی کمیسیون عالی پزشکی عبارت «جانبازی ناشی از عملیات جنگی/درگیری با اشرار/حین مأموریت برونمرزی و …» و «مشمول قانون حالت اشتغال» قید شده باشد:
- شما تا رسیدن به ۳۰ سال خدمت محاسباتی دقیقاً مانند یک فرد شاغل حقوق + مزایای کامل میگیرید (حتی افزایشهای سالانه، ارتقای درجه، پاداش و …).
- پس از رسیدن به ۳۰ سال، بهصورت رسمی با حقوق کامل ۳۰ روز بازنشسته میشوید.
- در واقع در این حالت حقوق شما نهتنها ۳۰ روز است، بلکه تا آخرین روز حیات بهصورت حقوق شاغلی ادامه دارد.
۲. جانبازان غیرمشمیل حالت اشتغال و معلولان حین خدمت
اگر علت ازکارافتادگی شما جانبازی یا حادثه حین خدمت باشد اما به هر دلیلی حالت اشتغال برایتان تصویب نشود:
- طبق ماده ۱۸۴ قانون استخدام نیروهای مسلح، حقوق وظیفه شما معادل حقوق یک یا دو درجه بالاتر محاسبه میشود.
- در عمل حقوق دریافتی این گروه معمولاً بین ۸۵ تا ۹۸ درصد حقوق کامل ۳۰ روز یک فرد همرده است (بسته به درجه، درصد جانبازی و سال تصویب).
- از نظر عامه به این حقوق هم «تقریباً ۳۰ روز» میگویند، هرچند در احکام حقوقی بهصورت «حقوق وظیفه» درج میشود نه «حقوق بازنشستگی ۳۰ روز».
۳. معلولان عادی (غیرمرتبط با خدمت) – کمترین حقوق
اگر کمیسیون تشخیص دهد که بیماری یا معلولیت شما هیچ ارتباطی با خدمت ندارد (مثلاً بیماری دیابت نوع ۱، سکته مغزی در مرخصی، تصادف شخصی، بیماریهای مادرزادی و …):
- شما طبق بند «ب» ماده ۱۲۸ از خدمت معاف و بازنشسته میشوید.
- حقوق شما دقیقاً بر اساس سنوات خدمت واقعی محاسبه میشود (مثلاً ۲۰ سال خدمت → ۲۰/۳۰ حقوق آخرین حکم شاغلی).
- اگر سنوات خدمت شما زیر ۲۰ سال باشد، حقوق بسیار پایین خواهد بود و معمولاً به حداقل حقوق صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح (حدود ۱۲–۱۴ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴) تقلیل مییابد.
- در این حالت به هیچوجه حقوق ۳۰ روز دریافت نمیکنید.
خلاصه عملی برای پرسنل فراجا
- فقط کسانی که در رأی کمیسیون عبارت «مشمول قانون حالت اشتغال جانبازان» دارند → ۱۰۰٪ حقوق ۳۰ روز (و حتی بیشتر).
- جانبازان عادی و معلولان حین خدمت → معمولاً ۸۵–۹۸٪ حقوق کامل (به آن عرفاً ۳۰ روز میگویند ولی دقیق نیست).
- معلولان عادی → خیر، حقوق بر اساس سنوات واقعی و معمولاً خیلی کمتر از ۳۰ روز.
بنابراین وقتی کسی میپرسد «بازنشستگی ۱۲۸ ناجا ۳۰ روز است؟» پاسخ درست این است: «فقط اگر جانباز حالت اشتغال باشید بله، در غیر این صورت خیر یا تقریباً». بهترین کار این است که برگه رأی کمیسیون عالی پزشکی را دقیق بخوانید؛ همه چیز در یک جمله آنجا نوشته شده است.
تأثیر محل وقوع حادثه، نوع مأموریت و گزارش یگان بر صدور رأی «حالت اشتغال» یا «معلول عادی»
چرا دو نفر با آسیب کاملاً مشابه، یکی حقوق ۳۰ روز کامل میگیرد و دیگری نه؟
تفاوت اصلی در روز کمیسیون به چیزی برمیگردد که اکثر پرسنل اصلاً تصور نمیکنند مهم باشد: گزارش دقیق فرمانده یگان و مختصات جغرافیایی محل حادثه. اگر درگیری با اشرار، قاچاقچی یا اغتشاشگر حتی یک متر داخل «منطقه عملیاتی مصوب» (که هر سال توسط ستاد کل ابلاغ میشود) رخ داده باشد، تقریباً صددرصد رأی به «جانباز حالت اشتغال» میخورد. اما اگر همان درگیری دقیقاً یک متر خارج از محدوده مصوب باشد، کمیسیون آن را «حین خدمت عادی» طبقهبندی میکند و حقوق شما تا آخر عمر چند ده میلیون تومان در ماه کمتر خواهد شد.
نقش گزارش حراست و صورتجلسه صحنه در روز کمیسیون
کمیسیون عالی پزشکی فراجا به گزارش پزشکی توجه زیادی نمیکند؛ مهمترین مدرک برایشان «صورتجلسه انتظامی صحنه» و «گزارش حراست یگان» است. اگر در گزارش نوشته شده باشد «در حین تعقیب و گریز مسلحانه قاچاقچیان مواد مخدر» شانس حالت اشتغال بسیار بالاست، اما اگر همان گزارش بنویسد «در حین گشتزنی عادی» یا «در حال بازگشت از مأموریت»، همان تیرخوردگی یا مین میتواند به «معلول حین خدمت» تقلیل یابد و حقوق ۳۰ روز کامل از شما سلب شود.
هر سال ستاد کل نیروهای مسلح فهرستی محرمانه از «مناطق عملیاتی جنوب شرق»، «مناطق مرزی غرب» و حتی برخی محورهای مواصلاتی داخل کشور را بهعنوان منطقه عملیاتی اعلام میکند. این فهرست به پرسنل ابلاغ نمیشود اما کمیسیون دقیقاً بر اساس آن رأی میدهد. خیلی از پرسنلی که در محورهای کرمان–بم، زاهدان–خاشکی یا میرجاوه تیرخوردهاند، فقط به این دلیل حالت اشتغال گرفتهاند که مختصات محل حادثهشان داخل این فهرست محرمانه بوده، حتی اگر خودشان فکر میکردند در جاده عادی بودهاند.
اهمیت زمان ثبت گزارش و امضای همکاران
اگر حادثه که رخ میدهد، باید حداکثر تا ۴۸ ساعت گزارش دقیق با امضای حداقل دو نفر از همکاران حاضر در صحنه به حراست یگان برسد. اگر گزارش یک هفته بعد یا بعد از ترخیص از بیمارستان نوشته شود، کمیسیون معمولاً آن را «گزارش تأخیری» تلقی کرده و ارزش قانونی کمی برایش قائل میشود. این تأخیر کوچک میتواند حقوق شما را از حالت اشتغال به معلول عادی تغییر دهد.
راههای قانونی اعتراض و اصلاح رأی کمیسیون پس از صدور حکم بازنشستگی ۱۲۸
آیا بعد از صدور حکم بازنشستگی هنوز میتوان به حقوق ۳۰ روز رسید؟
بله، کاملاً ممکن است. حتی اگر حکم بازنشستگی شما با حقوق پایین (مثلاً بر اساس ۱۸ سال خدمت واقعی) صادر شده باشد، تا ۵ سال فرصت اعتراض به رأی کمیسیون عالی پزشکی و تقاضای تجدیدنظر دارید. بسیاری از پرسنل فراجا بعد از ۲–۳ سال پیگیری موفق شدهاند رأی را از «معلول عادی» به «جانباز حالت اشتغال» تغییر دهند و تمام حقوق معوقه چند سال گذشته را یکجا دریافت کنند.
مراحل عملی اعتراض و تغییر طبقهبندی
ابتدا باید از طریق سامانه سخا (سامانه جامع ایثارگران فراجا) یا حضوری در مدیریت ایثارگران استان، درخواست «تجدیدنظر در رأی کمیسیون» کنید. مدارک جدید (گزارش تکمیلی یگان، شهادت همکاران، عکس یا فیلم صحنه، گزارش پزشکی قانونی زمان حادثه) را ضمیمه کنید. پرونده دوباره به کمیسیون عالی پزشکی برمیگردد و اگر حتی یک کلمه در رأی تغییر کند (مثلاً اضافه شدن عبارت «ناشی از درگیری مسلحانه») سازمان بازنشستگی موظف است حکم اصلاحی صادر کند و حقوق را از تاریخ حادثه بهصورت کامل ۳۰ روز محاسبه نماید.
نقش دیوان عدالت اداری وقتی فراجا و بنیاد شهید قبول نمیکنند
اگر هر دو مرجع داخلی (کمیسیون فراجا و بنیاد شهید) درخواست شما را رد کنند، تنها مرجع باقیمانده دیوان عدالت اداری است. رای دیوان در این موارد قطعی و لازمالاجراست و سازمان بازنشستگی نیروهای مسلح مکلف است ظرف حداکثر ۳ ماه حکم جدید با حقوق کامل یا حالت اشتغال را اجرا کند. در پنج سال اخیر بیش از ۱۲۰۰ رأی دیوان به نفع پرسنل ماده ۱۲۸ فراجا صادر شده که بسیاری از آنها منجر به افزایش حقوق از ۱۴–۱۵ میلیون به بیش از ۳۵–۴۰ میلیون تومان شده است.
توصیه نهایی قبل از پذیرش حکم اولیه
هرگز حکم بازنشستگی ماده ۱۲۸ را بدون مشورت با کارشناس ایثارگران یا وکیل متخصص نیروهای مسلح امضا نکنید. یک امضا میتواند تا آخر عمر ماهانه دهها میلیون تومان تفاوت ایجاد کند.
پرسشهای متداول درباره بازنشستگی ماده ۱۲۸ فراجا
بازنشستگی ماده ۱۲۸ یعنی چه؟
ماده ۱۲۸ راه قانونی خروج از خدمت پرسنل فعال فراجا به دلیل از دست دادن توانایی جسمی یا روانی است. این ماده دو بند اصلی دارد: بند «الف» (بازنشستگی عادی به درخواست خود فرد) و بند «ب» (بازنشستگی اجباری به دلیل ازکارافتادگی) که تقریباً همه بحثهای حقوق ۳۰ روز مربوط به بند «ب» است.
آیا همه کسانی که ماده ۱۲۸ میشوند حقوق ۳۰ روز میگیرند؟
خیر. فقط کسانی که در رأی کمیسیون عالی پزشکی عبارت «جانباز مشمول قانون حالت اشتغال» قید شده باشد، حقوق کامل ۳۰ روز (و حتی بیشتر) میگیرند. بقیه یا نزدیک به ۳۰ روز میگیرند یا بسیار کمتر.
حالت اشتغال جانبازان یعنی چه؟
یعنی فرد تا رسیدن به ۳۰ سال خدمت محاسباتی دقیقاً مثل یک پرسنل شاغل حقوق و مزایای کامل میگیرد و پس از ۳۰ سال با حقوق کامل ۳۰ روز بازنشسته میشود.
اگر در رأی کمیسیون فقط نوشته «جانباز» ولی حالت اشتغال ندارد چه میشود؟
حقوق وظیفه (معمولاً یک یا دو درجه بالاتر) میگیرید که تقریباً نزدیک به ۳۰ روز است اما دقیقاً ۳۰ روز کامل نیست و مزایای شاغلی هم ندارد.
معلول حین خدمت با جانباز چه فرقی دارد؟
اگر حادثه حین مأموریت یا آموزش باشد ولی شرایط جانبازی (مثل درگیری مسلحانه یا منطقه عملیاتی) نداشته باشد، «معلول حین خدمت» محسوب میشوید و حقوق شما یک درجه بالاتر محاسبه میشود (معمولاً ۸۵–۹۵ درصد حقوق ۳۰ روز).
اگر بیماری یا تصادف شخصی باشد چطور؟
«معلول عادی» محسوب میشوید و حقوق فقط بر اساس سنوات خدمت واقعی پرداخت میشود. اگر ۱۵ سال خدمت داشته باشید، تقریباً ۱۵/۳۰ حقوق آخرین حکم شاغلی میگیرید (خیلی کمتر از ۳۰ روز).
آیا بعد از صدور حکم بازنشستگی میتوان اعتراض کرد؟
بله، تا ۵ سال فرصت اعتراض به رأی کمیسیون و درخواست تجدیدنظر دارید. خیلیها با اعتراض موفق شدهاند رأی را از معلول عادی به حالت اشتغال تغییر دهند.
اگر بنیاد شهید حالت اشتغال را تأیید نکند چه؟
حتی اگر کمیسیون فراجا نوشته باشد، بدون تأیید بنیاد شهید اجرا نمیشود. در این صورت باید ابتدا در بنیاد شهید اعتراض کنید.
آیا میتوان مستقیم به دیوان عدالت اداری شکایت کرد؟
بله، پس از طی مراحل داخلی فراجا و بنیاد شهید، رأی دیوان عدالت اداری قطعی است و سازمان بازنشستگی را مکلف به پرداخت حقوق کامل و معوقه میکند.
بهترین کار قبل از امضای حکم بازنشستگی چیست؟
هرگز حکم را بدون مشورت با کارشناس ایثارگران یا وکیل متخصص نیروهای مسلح امضا نکنید. یک امضا میتواند تا آخر عمر ماهانه دهها میلیون تومان تفاوت ایجاد کند.
ممنون که تا پایان مقاله”آیا بازنشستگی بند 128 ناجا با حقوق 30 روز است؟“همراه ما بودید
بیشتر بخوانید:
- کدام بازنشستگان می توانند وام ضروری دریافت کنند؟
- ثبت نام وام ضروری بازنشستگان کشوری چه موقع است؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی چه روزی واریز می شود؟
- وام کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چقدر است؟
- وام کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چند درصد است؟
- حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟
- حقوق بازنشستگان کانون وکلا چقدر است؟
- افزایش سن بازنشستگی شامل چه کسانی می شود؟
- میزان حقوق بازنشستگی زنان سرپرست خانوار کمیته امداد چقدر است؟
- بازنشستگان شرکت نفت چقدر حقوق می گیرند؟
- در بازنشستگی چه بندهایی از حکم کم می شود؟
- کدام صندوق بازنشستگی بهتر است؟
- کسر از حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از کجا بگیریم؟
- بازنشستگان غیر تامین اجتماعی از چند درصد بیمه معاف هستند؟
- حقوق بازنشستگان بانک صادرات چقدر است؟
- چرا بازنشستگی در اسفند بهتر است؟
- چگونه حکم کارگزینی بازنشستگان بگیریم؟
- آیا بازنشستگان تامین اجتماعی بیمه تکمیلی دارند؟
- از کجا بفهمیم وام بازنشستگی تامین اجتماعی تعلق می گیرد؟
- از کجا بفهمیم وام بازنشستگان کشوری تعلق می گیرد؟
- از کجا بفهمیم حقوق بازنشستگی چقدر است؟
- حقوق بازنشستگی بعد از فوت به چه کسانی می رسد؟
- حقوق بازنشستگان نیروهای مسلح چقدر است؟
- حقوق بازنشستگی چطور محاسبه می شود؟
- کدام بیمه عمر بازنشستگی دارد؟
- بازنشستگان تامین اجتماعی چگونه بیمه تکمیلی شوند؟
- چگونه فیش حقوقی بازنشستگان نیروهای مسلح را بگیریم؟
- حق عائله مندی بازنشستگان کشوری چقدر است؟
- از کجا فیش حقوقی بازنشستگان تامین اجتماعی بگیریم؟
- بازنشستگی قهری چیست؟
- برای وام بازنشستگان تامین اجتماعی چه مدارکی لازم است؟
- برای وام بازنشستگان تامین اجتماعی به کجا مراجعه کنیم؟
- کشاورزان چگونه خود را بیمه می کنند و حقوق بازنشستگی می گیرند؟
- بازنشستگان برای چه کسانی میتوانند ضامن شوند؟
- آیا بازنشستگی ۳۵ سال است؟
- آیا یارانه بازنشستگان قطع می شود؟
- اجرای قانون افزایش سن بازنشستگی از چه سالی است؟
- آیا بازنشستگان می توانند در آزمون وکالت شرکت کنند؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان تامین اجتماعی چیست؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان آموزش و پرورش چیست؟
- آیا بازنشستگی اجباری است؟
- آیا بازنشستگان کشوری بیمه عمر دارند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان فولاد جزو بازنشستگان کشوری هستند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان می توانند کار کنند؟
- بازنشستگان وزارت کشور شامل چه کسانی میشود؟
- بازنشستگان کشوری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگان لشکری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگی سختی کار چند سال است؟
- آیا بازنشستگان حکم کارگزینی دارند؟
- بیمه منزلت بازنشستگان چیست؟
- کسور بازنشستگی چیست؟
- فرق بین بازنشستگان و مستمری بگیران چیست؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از کجا تامین می شود؟
- برای گرفتن کارت کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چه باید کرد؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تا چه ساعتی باز است؟
- کارت کانون بازنشستگان به چه دردی میخوره؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی زیر نظر کدام ارگان است؟
- وظایف کانون بازنشستگان چیست
- بازنشستگان تامین اجتماعی چگونه بیمه تکمیلی شوند؟

نظرات کاربران