سقوط ۱.۳ تریلیون دلاری؛ بازار کریپتو در نوامبر ۲۰۲۵ در آستانه بحرانی جدید
به گزارش مالی3، بازار ارزهای دیجیتال در نوامبر ۲۰۲۵ یکی از سنگین‌ترین سقوط‌های خود از زمان فروپاشی تاریخی صرافی FTX را تجربه کرد. طی کمتر از یک ماه، بیش از ۱.۳ تریلیون دلار از ارزش کلی بازار کریپتو تبخیر شد و قیمت بیت‌کوین از ۱۲۶ هزار دلار به زیر ۸۵ هزار دلار سقوط کرد. این کاهش شدید بسیاری از تحلیلگران را وادار کرده است که این شرایط را با بحران سال ۲۰۲۲ مقایسه کنند.
افت ارزش بازار؛ مقایسه سقوط ۲۰۲۵ با سقوط FTX
تحلیل‌ها نشان می‌دهد که بازار در بازه اکتبر تا نوامبر تقریباً ۳۰ درصد از ارزش خود را از دست داده است. بیت‌کوین ۳۲ درصد و اتریوم ۴۰ درصد سقوط کرده‌اند. اما با وجود این ریزش سنگین، داده‌ها حاکی از آن است که این سقوط هنوز به اندازه بحران FTX در سال ۲۰۲۲ شدید نبوده است.
در آن دوره، بازار ۷۳ درصد از ارزش خود را نسبت به اوج سال ۲۰۲۱ از دست داد و بیت‌کوین تا ۱۵٬۵۰۰ دلار پایین آمد. همچنین اتریوم با ۸۰ درصد ریزش به زیر ۹۰۰ دلار رسید. تحلیلگران معتقدند عمق بحران FTX به دلیل ماهیت سیستمی آن و ورشکستگی گسترده صرافی‌ها و شرکت‌ها، بسیار بزرگ‌تر بوده است.
رکورد انحلال‌های جدید؛ فشار اهرمی بی‌سابقه
نوامبر ۲۰۲۵ رکوردی تاریخی در زمینه انحلال پوزیشن‌های اهرمی ثبت کرد. طبق گزارش‌ها، ۱۹ میلیارد دلار از موقعیت‌های اهرمی تنها در یک روز پاک شد؛ رقمی که تقریباً ۱۰ برابر بیشتر از بدترین روز سال ۲۰۲۲ است.
با این وجود، برخلاف بحران FTX، این حجم از انحلال‌ها منجر به ورشکستگی صرافی‌ها یا قفل شدن دارایی کاربران نشد و نشان می‌دهد ساختار بازار از دوره قبلی قوی‌تر شده است.
بازار نهادی؛ صدمات کمتر نسبت به گذشته
پس از سقوط FTX، بسیاری از شرکت‌های بزرگ از جمله Core Scientific، Celsius، Voyager و 3AC ورشکسته شدند و اعتماد نهادی به بازار تقریباً نابود شد. در مقابل، در سال ۲۰۲۵ هنوز هیچ ورشکستگی بزرگ ثبت نشده و حتی برخی شرکت‌ها مانند MicroStrategy دارایی‌های رمزارزی خود را افزایش داده‌اند.
از سوی دیگر، صندوق‌های ETF اگرچه ۳.۷ میلیارد دلار خروج سرمایه را تجربه کرده‌اند، اما همچنان فعال و باثبات باقی مانده‌اند.
شاخص احساسات و شرایط کلان اقتصادی
شاخص احساسات بازار در نوامبر ۲۰۲۵ به پایین‌ترین سطح یک‌سال اخیر رسید و فضای ترس بر بازار غالب شد. اما برخلاف سال ۲۰۲۲، این ترس باعث توقف کامل سرمایه‌گذاری نهادی نشد و صندوق‌ها همچنان ورودی‌های منظم ثبت کردند.
با وجود کاهش شدید قیمت‌ها، تحلیلگران اعتقاد دارند که این دوره بیشتر یک اصلاح بزرگ است تا یک بحران ساختاری مشابه دوره FTX.
نتیجه‌گیری؛ آیا سقوط نوامبر ۲۰۲۵ بدتر از سقوط FTX است؟
بر اساس اجماع کارشناسان، افت سال ۲۰۲۵ از نظر ابعاد عددی بسیار بزرگ است؛ اما هنوز به اندازه فروپاشی سیستمی FTX ریشه‌دار، مخرب و طولانی‌مدت نیست.
بحران FTX منجر به نابودی شرکت‌ها، قفل شدن دارایی‌ها و از بین رفتن اعتماد بنیادی در بازار شد؛ چیزی که در سقوط ۲۰۲۵ مشاهده نشده است.
در نتیجه، تحلیلگران این دوره را اصلاحی دردناک اما قابل مدیریت توصیف می‌کنند و معتقدند بازار کریپتو همچنان از دوره تاریک سال ۲۰۲۲ فاصله دارد.
نظرات کاربران