حباب اهرمی‌ها و بن‌بست ابطال؛ چرا مدیران صندوق‌ها در حباب منفی عقب‌نشینی می‌کنند؟
به گزارش مالی3، در حالی که در روزهایی با حباب مثبت نیم‌درصدی، مدیران صندوق‌های اهرمی با اشتیاق اقدام به صدور واحدهای جدید می‌کردند، امروز با ثبت حباب منفی تا منفی ۱۰ درصد، حاضر به ابطال حتی یک واحد نیز نیستند. این رفتار متناقض، بار دیگر نگاه‌ها را به ساختار پیچیده و ناکارآمد این صندوق‌ها جلب کرده است.
بررسی علل امتناع از ابطال واحدها:
۱. ابطال در حباب منفی چه پیامدی دارد؟
در شرایطی که صندوق با حباب منفی مواجه است، مدیر می‌تواند اقدام به ابطال واحدهای ممتاز کند. اما این تصمیم دو نتیجه مهم به همراه دارد:
- افزایش ضریب اهرم: از آنجا که مدیر صندوق کنترلی بر سرمایه‌گذاران واحدهای عادی ندارد، تنها می‌تواند واحدهای ممتاز را ابطال کند. این مسئله منجر به افزایش ضریب اهرم می‌شود؛ موضوعی که در شرایط ناپایدار و پرریسک بازار به تشدید فشار بر صندوق منجر خواهد شد.
- ایجاد فشار فروش: حجم دارایی بالای این صندوق‌ها باعث می‌شود کوچک‌ترین ابطال، فشار فروش سنگینی در بازار سهام ایجاد کند و به کاهش بیشتر NAV صندوق دامن بزند.
۲. تفاوت بزرگ با ETFهای سهامی:
صندوق‌های سهامی ETF که بازارگردان دارند، معمولاً با رسیدن حباب به سطوح غیرمنطقی، اقدام به ابطال و شناسایی سود می‌کنند. در مقابل، صندوق‌های اهرمی فاقد رکن بازارگردان هستند و همین موضوع، انعطاف‌پذیری مدیران را به شدت محدود می‌کند.
۳. تغییر قانون و حذف انگیزه سوددهی از ابطال:
با اصلاح تبصره ۱ ماده ۲۱ اساسنامه صندوق‌های اهرمی توسط سازمان بورس (یک سال و نیم پیش)، سود حاصل از صدور و ابطال دیگر مستقیماً شناسایی نمی‌شود و به NAV ممتاز اضافه می‌شود. در نتیجه، مدیران اهرمی‌ها اکنون انگیزه‌ای برای ابطال ندارند، چراکه نه تنها سودی نصیبشان نمی‌شود بلکه ریسک صندوق را نیز افزایش می‌دهند.
۴. دامنه نوسان؛ پاشنه آشیل اصلی:
با وجود همه چالش‌ها، همچنان دامنه نوسان محدود به‌عنوان عامل اصلی تشدید بحران حباب در صندوق‌های اهرمی شناخته می‌شود. منطقی نیست ابزاری که ذاتاً اهرمی است، از دامنه نوسان مشابه سایر دارایی‌ها برخوردار باشد. نمونه عینی این بحران را می‌توان در عملکرد صندوق شتاب دید؛ با وجود ابطال ۵ درصد از واحدهای ممتاز خود، همچنان با حباب منفی ۶ درصدی مواجه است.
نظرات کاربران