حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟

حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟
0

حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟، کانون سردفتران و دفتریاران تنها نهاد صنفی در نظام حقوقی ایران است که حقوق بازنشستگی اعضای خود را ۱۰۰٪ از منابع داخلی و بدون کوچک‌ترین بار مالی برای دولت پرداخت می‌کند. این حقوق کاملاً مستقل، شفاف و مبتنی بر فرمول «یک‌سی‌ام × حداکثر ۳۰ سال» محاسبه می‌شود و هر سال با پیشنهاد کانون و تصویب رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزایش می‌یابد.

برخلاف صندوق‌های دولتی یا تأمین اجتماعی و کشوری که با بحران کسری بودجه و نسبت پشتیبانی پایین دست‌وپنجه نرم می‌کنند، صندوق حمایت سردفتران تا امروز پایداری قابل توجهی داشته و مستمری بازنشستگان آن معمولاً بالاتر از میانگین مستمری قضات، وکلا و کارمندان ارشد قوه قضائیه است. این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهد که حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریاران دقیقاً چگونه محاسبه و پرداخت می‌شود، چه تفاوتی با سایر مشاغل حقوقی دارد و آینده این مستمری در برابر چالش‌های جمعیتی و الکترونیکی شدن خدمات ثبتی چه خواهد بود.

حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟

حقوق بازنشستگی سردفتران ازدواج و طلاق و دفتریاران دفاتر اسناد رسمی یکی از معدود مستمری‌های کاملاً صنفی کشور است که مستقیماً از محل «حساب خاص صندوق حمایت کانون سردفتران و دفتریاران» پرداخت می‌شود و هیچ‌گونه بار مالی برای دولت ندارد. این حقوق بر اساس قانون تسهیل تنظیم اسناد (مصوب ۱۳۸۵) و آیین‌نامه اجرایی آن محاسبه و هر سال افزایش می‌یابد.

مطابق ماده ۶۹ قانون دفاتر اسناد رسمی و آیین‌نامه مصوب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریارانی که به‌طور کامل بازنشسته می‌شوند، به نسبت سنوات خدمت و حداکثر تا ۳۰ سال محاسبه می‌گردد. یعنی هر سال سابقه، یک‌سی‌ام مبنای سالانه به‌عنوان حقوق ماهانه پرداخت می‌شود و پس از ۳۰ سال، حقوق کامل (۱۰۰ درصد مبنا) برقرار می‌شود.

مبنای محاسبه سالانه چگونه تعیین می‌شود؟

طبق تبصره ۱ ماده مذکور، هر سال رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور موظف است تا پایان اسفند هر سال، مبنای جدید حقوق بازنشستگی سال بعد را با در نظر گرفتن چهار معیار اصلی تعیین و ابلاغ کند:

  • موجودی حساب بیمه کانون سردفتران
  • نرخ تورم رسمی اعلام‌شده توسط بانک مرکزی
  • هزینه‌های زندگی و سبد معیشت
  • درصد افزایش حقوق بازنشستگان سایر صندوق‌ها (به‌ویژه صندوق تأمین اجتماعی و کشوری)

کانون سردفتران و دفتریاران پیشنهاد خود را به رئیس سازمان ارائه می‌دهد و پس از تصویب، مبنای جدید از ابتدای سال بعد لازم‌الاجرا می‌شود.

حقوق دفتریاران چقدر است؟

طبق تبصره ۲ همان ماده، حقوق بازنشستگی دفتریاران همیشه معادل ۸۰ درصد حقوق بازنشستگی سردفتران هم‌سطح و هم‌سنوات است. یعنی اگر یک سردفتر با ۳۰ سال سابقه حقوق کامل دریافت کند، دفتریار هم‌سطح او دقیقاً ۸۰ درصد همان مبلغ را به‌عنوان مستمری ماهانه دریافت می‌کند.

روند افزایش در سال‌های اخیر

در سال ۱۴۰۱۴۰۱، مبنای حقوق بازنشستگی حدود ۳۵ درصد افزایش یافت. در سال ۱۴۰۲، این افزایش به ۲۷ درصد رسید. در سال ۱۴۰۳، با توجه به تورم بالای ۴۰ درصد، کانون پیشنهاد ۴۲ درصد داد که پس از بررسی، ۳۸ درصد تصویب و ابلاغ شد. در سال ۱۴۰۴، رئیس سازمان ثبت با پیشنهاد کانون موافقت کرد و مبنای حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریاران مجدداً حدود ۳۳ تا ۳۶ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت (درصد دقیق آن هنوز به‌صورت رسمی ابلاغ نشده، اما منابع کانون اعلام کرده‌اند که این افزایش بالاتر از میانگین افزایش سایر صندوق‌های بازنشستگی بوده است.

مزایای جانبی

علاوه بر مستمری ماهانه، بازنشستگان کانون سردفتران از کمک‌هزینه درمان، عائله‌مندی، حق اولاد و در برخی سال‌ها عیدی و پاداش پایان سال نیز دریافت می‌کنند. همچنین بازماندگان (همسر و فرزندان) تا ۱۰۰ درصد حقوق متوفی را به‌طور کامل دریافت می‌کنند که این یکی از بهترین قوانین بازماندگان در میان تمام صندوق‌های کشور محسوب می‌شود.

به‌طور خلاصه، حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریاران نه تنها کاملاً وابسته به عملکرد مالی خود کانون است، بلکه به‌دلیل فرمول شفاف «یک‌سی‌ام × ۳۰ سال» و افزایش سالانه مبتنی بر تورم، در حال حاضر یکی از پایدارترین و قابل پیش‌بینی‌ترین مستمری‌های صنفی کشور به شمار می‌رود.

تفاوت حقوق بازنشستگی سردفتران با سایر مشاغل حقوقی و قضائی

سردفتران و دفتریاران تنها گروه از فعالان حوزه حقوق هستند که حقوق بازنشستگی‌شان کاملاً از بودجه دولتی جدا و مستقیماً از درآمدهای صنفی خودشان تأمین می‌شود. این استقلال مالی باعث شده مستمری آن‌ها هم از نظر میزان و هم از نظر پایداری با قضات، وکلا، کارمندان قوه قضائیه و اساتید حقوق تفاوت‌های اساسی داشته باشد.

بالاتر بودن میانگین مستمری نسبت به وکلای دادگستری

در حالی که حقوق بازنشستگی وکلا در صندوق حمایت وکلا به شدت به درآمد دو سال آخر وکالت بستگی دارد و بسیاری از وکلای شهرستانی مستمری بسیار پایین دریافت می‌کنند، حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریاران تقریباً برای همه یکسان و قابل پیش‌بینی است. چون مبنای محاسبه هر سال از قبل توسط رئیس سازمان ثبت ابلاغ می‌شود، اختلاف دریافتی بین سردفتر یک دفترخانه بزرگ تهران با سردفتر یک شهر کوچک نهایتاً ۱۵ تا ۲۰ درصد است، نه چند برابر.

برتری آشکار نسبت به قضات بازنشسته صندوق کشوری

قضات بازنشسته با ۳۰ سال سابقه معمولاً ۹۰ تا ۱۰۰ درصد آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های خود را دریافت می‌کنند، اما این حقوق شامل فوق‌العاده‌های خاص قضائی، سختی کار و محرومیت از مطبوعات نمی‌شود و در عمل پس از کسر مالیات و کسورات، کمتر از حقوق شاغل است. در مقابل، حقوق بازنشستگی سردفتر پس از ۳۰ سال دقیقاً برابر آخرین مبنای ابلاغی است و هیچ کسری بابت مالیات یا کسورات دیگر ندارد، بنابراین قدرت خرید واقعی آن در بسیاری از موارد از قضات هم‌تراز بالاتر است.

مقایسه با کارمندان سازمان ثبت و قوه قضائیه

کارمندان اداری سازمان ثبت اسناد و قوه قضائیه که تحت صندوق بازنشستگی کشوری هستند، مشمول متناسب‌سازی ۹۰ درصدی برنامه هفتم شده‌اند، اما سقف حقوق آن‌ها همچنان محدود به جدول حقوق کشوری است. در مقابل، مبنای حقوق بازنشستگی سردفتران هیچ سقف قانونی ندارد و هر سال به‌طور واقعی با تورم را پوشش می‌دهد. به همین دلیل در سال ۱۴۰۴ میانگین دریافتی یک سردفتر بازنشسته با ۳۰ سال سابقه از میانگین دریافتی یک مدیرکل بازنشسته قوه قضائیه یا سازمان ثبت بالاتر گزارش شده است.

مزیت بزرگ بازماندگان

در هیچ صندوق دیگری به جز کانون سردفتران، بازماندگان (همسر و فرزندان) ۱۰۰ درصد حقوق متوفی را به‌طور دائم و بدون شرط دریافت نمی‌کنند. حتی در صندوق لشکری و کشوری این درصد نهایتاً ۸۰ تا ۹۰ درصد است. این مزیت باعث شده خانواده‌های سردفتران فوت‌شده از نظر مالی امنیت بسیار بیشتری نسبت به خانواده‌های قضات یا وکلای فوت‌شده داشته باشند.

چالش‌ها و آینده صندوق حمایت کانون سردفتران و دفتریاران

با وجود وضعیت مطلوب فعلی، صندوق حمایت کانون سردفتران و دفتریاران با چند چالش ساختاری و جمعیتی روبرو است که می‌تواند در میان‌مدت حقوق بازنشستگان را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت این چالش‌ها برای درک پایداری یا شکنندگی این مستمری بسیار مهم است.

کاهش شدید ورودی‌های جدید و کاهش نسبت پشتیبانی

در دهه ۱۳۸۰ و اوایل ۱۳۹۰ به‌طور میانگین سالانه بیش از ۸۰۰ سردفتر و دفتریار جدید جذب می‌شدند، اما از سال ۱۳۹۷ به بعد این عدد به کمتر از ۱۵۰ نفر در سال رسیده است. همزمان تعداد بازنشستگان و فوت‌شدگان رو به افزایش است. نتیجه این شده که نسبت بیمه‌پرداز فعال به بازنشسته از ۹ به ۱ در سال ۱۳۹۵ به حدود ۳.۲ به ۱ در سال ۱۴۰۴ رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۱۰ به زیر ۲ برسد. این روند دقیقاً همان چیزی است که صندوق تأمین اجتماعی را به بحران کشاند.

تأثیر حذف تدریجی دفاتر اسناد رسمی سنتی

با الکترونیکی شدن کامل خدمات ثبتی، انتقال مالکیت خودرو در پلیس+۱۰، تنظیم اسناد ازدواج و طلاق در دفاتر الکترونیک ازدواج و طلاق و کاهش چشمگیر مراجعه حضوری به دفاتر اسناد رسمی، درآمد حق‌التحریر دفاتر در بسیاری از شهرها تا ۷۰ درصد کاهش یافته است. چون ۳ درصد از کل حق‌التحریر مستقیماً به حساب صندوق حمایت واریز می‌شود، این کاهش درآمد مستقیماً موجودی حساب بیمه را تحت تأثیر قرار داده و قدرت افزایش مبنای حقوق بازنشستگی در سال‌های آینده را محدود خواهد کرد.

فشار دولت برای ادغام یا تغییر ساختار

در چند سال اخیر چندین بار طرح ادغام صندوق حمایت سردفتران با صندوق بازنشستگی کشوری یا تأمین اجتماعی در کمیسیون‌های مجلس مطرح شده است. استدلال دولت این است که صندوق‌های کوچک صنفی باید در صندوق‌های بزرگ‌تر حل شوند. کانون سردفتران تاکنون با استناد به ماده ۶۹ قانون دفاتر اسناد رسمی و استقلال مالی کامل صندوق موفق به جلوگیری از این ادغام شده، اما فشارها همچنان ادامه دارد و در صورت موفقیت دولت، حقوق بازنشستگان فعلی ممکن است مشمول سقف و کف کشوری شود.

سناریوهای محتمل تا سال ۱۴۱۵

سه سناریوی اصلی پیش روی صندوق وجود دارد: ادامه وضعیت موجود با افزایش محدود سالانه ۱۵ تا ۲۰ درصد، ادغام اجباری با تأمین اجتماعی یا کشوری و کاهش نسبی حقوق فعلی، یا اصلاح ساختاری از جمله افزایش درصد حق‌التحریر واریزی به صندوق از ۳ درصد به ۵ درصد و جذب مجدد سردفتر جوان از طریق آزمون جدید. کانون سردفتران در حال حاضر روی سناریوی سوم سرمایه‌گذاری کرده و پیشنهاد برگزاری آزمون بزرگ جذب ۳۰۰۰ سردفتر و دفتریار جدید را به سازمان ثبت ارائه داده است. در صورت تحقق این پیشنهاد، نسبت پشتیبانی دوباره به بالای ۶ خواهد رسید و حقوق بازنشستگان تا دو دهه آینده نه تنها حفظ بلکه به‌طور واقعی افزایش خواهد یافت.

۱۰ پرسش متداول درباره حقوق بازنشستگی سردفتران و دفتریاران

  • با ۳۰ سال سابقه سردفتری، حقوق بازنشستگی‌ام چند درصد آخرین درآمد یا مبنا خواهد بود؟

با ۳۰ سال سابقه کامل، ۱۰۰٪ مبنای سالانه‌ای که رئیس سازمان ثبت هر سال ابلاغ می‌کند به شما پرداخت می‌شود (یعنی حقوق کامل).

  • دفتریار با همان ۳۰ سال سابقه چقدر دریافت می‌کند؟

طبق تبصره ۲ ماده ۶۹ قانون، دفتریار همیشه ۸۰٪ حقوق سردفتر هم‌سطح و هم‌سنوات را دریافت می‌کند، یعنی ۸۰٪ مبنای کامل.

  • مبنای حقوق بازنشستگی هر سال چقدر افزایش پیدا می‌کند؟

هر سال تا پایان اسفند، رئیس سازمان ثبت با پیشنهاد کانون و در نظر گرفتن تورم بانک مرکزی، موجودی حساب بیمه و افزایش سایر صندوق‌ها، درصد افزایش را تعیین و ابلاغ می‌کند. در چهار سال اخیر این افزایش بین ۲۷٪ تا ۴۲٪ بوده است.

  • اگر ۲۵ سال سابقه داشته باشم حقوقم چقدر می‌شود؟

۲۵/۳۰ مبنای کامل، یعنی حدود ۸۳.۳٪ حقوق سردفتر با ۳۰ سال سابقه.

  • آیا حقوق بازنشستگی سردفتران مشمول مالیات می‌شود؟

خیر. تمام مستمری‌های صندوق حمایت کانون سردفتران و دفتریاران طبق ماده ۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم کاملاً معاف از مالیات است.

  • اگر سردفتر فوت کند، خانواده‌اش چقدر مستمری می‌گیرد؟

همسر ۵۰٪، هر فرزند پسر تا ۲۰ سالگی (یا ۲۵ سالگی در صورت دانشجو بودن) و دختر تا زمان ازدواج یا اشتغال، ۲۵٪ دریافت می‌کند؛ مجموع تا ۱۰۰٪ حقوق متوفی، مادام‌العمر برای همسر.

  • آیا بازنشستگان سردفتران بیمه تکمیلی دارند؟

بله. کانون به‌صورت سراسری قرارداد بیمه تکمیلی با سقف‌های بالا (بیشتر از اکثر صندوق‌های دولتی) برای همه بازنشستگان و بازماندگان منعقد کرده و هزینه آن از صندوق پرداخت می‌شود.

  • اگر سردفتر یا دفتریار هنوز ۶۰ سالش نشده ولی ۳۰ سال سابقه دارد، می‌تواند بازنشسته شود؟

بله. هیچ شرط سنی اجباری وجود ندارد؛ با ۳۰ سال سابقه در هر سنی می‌توانید حقوق کامل بگیرید.

  • آیا سابقه کارمندی یا قضائی قبل از سردفتری به سابقه اضافه می‌شود؟

بله، به شرط انتقال کامل کسورات و مابه‌التفاوت به صندوق حمایت کانون.

  • اگر صندوق دچار کسری شود، حقوق بازنشستگان قطع یا کم می‌شود؟

خیر. طبق ماده ۶۹ قانون دفاتر اسناد رسمی، موجودی حساب خاص صندوق تضمین‌شده است و حتی در بدترین حالت، سازمان ثبت موظف به جبران کسری از محل درآمدهای ثبتی کشور است؛ بنابراین حقوق هیچ‌گاه قطع نمی‌شود.

ممنون که تا پایان مقاله”حقوق بازنشستگان کانون سردفتران و دفتریاران چقدر است؟“همراه ما بودید


بیشتر بخوانید:

اشتراک گذاری

Profile Picture
نوشته شده توسط:

زهرا مرادی

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *