کارشناسان: Web3 در آستانه از دست دادن استقلال خود قرار دارد
به گزارش مالی3، در حالی‌که فناوری Web3 با هدف ایجاد جهانی غیرمتمرکز و آزاد از سلطه نهادهای متمرکز شکل گرفته بود، کارشناسان هشدار می‌دهند که نفوذ شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ ممکن است به تدریج روح اصلی این فناوری را از بین ببرد.
این نگرانی ناشی از افزایش وابستگی پلتفرم‌های Web3 به مدل‌های ترکیبی موسوم به Web 2.5 است؛ جایی که فناوری‌های غیرمتمرکز با زیرساخت‌های متمرکز ترکیب می‌شوند. این روند هرچند دسترسی و امنیت را افزایش داده، اما به طور تدریجی استقلال و آزادی مالی کاربران را تهدید می‌کند.
آغاز تمرکز در دنیای غیرمتمرکز
هنگامی که بیت‌کوین (Bitcoin) معرفی شد، هدف اصلی آن حذف واسطه‌ها و جایگزینی اعتماد انسانی با اعتماد به ریاضیات بود. اما امروز، بخش عمده‌ای از صنعت کریپتو به همان ساختارهای متمرکزی بازگشته که قرار بود از آن‌ها فاصله بگیرد.
صرافی‌های متمرکز، قراردادهای چند امضایی تحت کنترل گروه‌های خاص، و DAOهایی که عملاً توسط نهنگ‌ها اداره می‌شوند، جای سیستم‌های آزاد و شفاف را گرفته‌اند.
کارشناسان معتقدند که این تغییر مسیر از تمرکززدایی به تمرکز، نتیجه راحتی، کنترل و سود کوتاه‌مدت است. پروژه‌هایی مانند Base از کوین‌بیس، Web3 Wallet از بایننس و TON از تلگرام، نمونه‌هایی از این مدل ترکیبی هستند که با ارائه تجربه کاربری ساده‌تر، وابستگی به نهادهای سنتی را افزایش داده‌اند.
شکست‌های بزرگ و هشدارهای آشکار
رخدادهایی مانند ورشکستگی FTX، سقوط آرام Celsius و BlockFi، و بحران اعتماد به استیبل‌کوین‌ها، نمونه‌هایی از ضعف تمرکز بیش از حد در بخش‌هایی از بازار کریپتو بوده‌اند.
این شکست‌ها نه به دلیل نقص‌های فنی، بلکه به علت خطاهای انسانی، سوءمدیریت و فساد رخ داده‌اند؛ مسائلی که فلسفه اصلی غیرمتمرکز بودن را زیر سؤال می‌برند.
در حالی که هدف اولیه کریپتو بازگرداندن قدرت به کاربران بود، اکنون برخی از نهادهای متمرکز با شعار “امنیت بیشتر” عملاً نقش همان بانک‌ها و واسطه‌های سنتی را برعهده گرفته‌اند.
همزیستی شکننده TradFi و Web3
ادغام تدریجی بازارهای مالی سنتی (TradFi) با فناوری Web3 در ظاهر مثبت است و می‌تواند کارایی و شفافیت را افزایش دهد.
اما در صورتی که اصول اخلاقی و غیرمتمرکز بلاک‌چین نادیده گرفته شود، نتیجه چیزی جز سیستمی پیچیده و متمرکز با ظاهر شفافیت نخواهد بود.
این همزیستی باید بر پایه توازن قدرت شکل گیرد. تمرکز بدون شفافیت، به فساد منجر می‌شود و شفافیت بدون استقلال، به نظارت بیش از حد تبدیل خواهد شد.
شفافیت، کلید حفظ اعتماد در Web3
در جهانی که اعتماد به نهادها کاهش یافته است، شفافیت می‌تواند مهم‌ترین مزیت رقابتی باشد.
سیستم‌هایی که داده‌های قابل اثبات و عمومی ارائه می‌دهند، در برابر بحران‌ها مقاومت بیشتری دارند.
به همین دلیل است که نهادهای تنظیم‌گر مالی نیز به جای مقابله، به همکاری با فناوری بلاک‌چین روی آورده‌اند تا از مزایای آن برای کارآمدتر کردن فرآیندها استفاده کنند.
بازگشت به اصول اخلاقی و غیرمتمرکز
کارشناسان تاکید دارند که Web3 باید از نو بازسازی شود — نه به عنوان یک هیاهوی تکنولوژیک، بلکه به عنوان یک آزمایش اخلاقی برای بازسازی اعتماد.
بازار ارزهای دیجیتال بارها نشان داده است که رشد قیمت به تنهایی معیار پیشرفت نیست؛ بلکه پایداری، صداقت و حذف واسطه‌ها معیارهای واقعی موفقیت هستند.
به باور تحلیلگران، DeFi، DAOها و NFTها تنها زمانی می‌توانند ماموریت خود را کامل کنند که آزادی کاربران و مالکیت واقعی دارایی‌ها در اولویت باشد.
Web3 اکنون در نقطه‌ای حیاتی قرار گرفته است.
آیا مسیر آن به سوی راحتی و تمرکز بیشتر پیش می‌رود، یا می‌تواند با حفظ اصول آزادی، شفافیت و اعتماد بدون واسطه، به ریشه‌های خود بازگردد؟
پاسخ به این سؤال، آینده اینترنت غیرمتمرکز را رقم خواهد زد.
نظرات کاربران