۲درصد ماده ۸۹ تامین اجتماعی چیست؟، در دوران پر فراز و نشیب زندگی کاری، کارگران و کارمندان هر ماه بخشی از حقوق خود را به عنوان حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌کنند. این حق بیمه شامل سهم درمان نیز می‌شود تا در زمان بیماری، سازمان حامی آن‌ها باشد. اما این تعهد با پایان دوران اشتغال به طور کامل قطع نمی‌شود. با ورود به مرحله بازنشستگی و دریافت مستمری، قانون تأمین اجتماعی (در ماده ۸۹) همچنان سهمی از حقوق دریافتی را برای تضمین سلامت بازنشستگان و خانواده‌هایشان کسر می‌کند. این مبلغ که به ۲ درصد ماده ۸۹ معروف است، برای بسیاری از بازنشستگان پرسشی مهم ایجاد می‌کند که: چرا با وجود سال‌ها پرداخت حق بیمه، هنوز هم باید برای درمان هزینه پرداخت کرد؟ در ادامه به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم.
فهرست مطالب:
۲درصد ماده ۸۹ تامین اجتماعی چیست؟
۲درصد ماده ۸۹ تأمین اجتماعی مربوط به هزینه درمان است که از حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران کسر می‌شود. این مبلغ در واقع حق سرانه درمان این افراد و افراد تحت تکفل آن‌ها برای استفاده از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی است.
جزئیات ۲ درصد ماده ۸۹
- مشمولین: کلیه بازنشستگان، از کار افتادگان و مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی.
- نحوه محاسبه: ۲ درصد از کل حقوق و مزایای دریافتی فرد بازنشسته یا مستمری‌بگیر کسر می‌شود.
- هدف: تأمین بخشی از هزینه‌های درمانی این قشر از جامعه و افراد تحت تکفل آن‌ها. این مبلغ در کنار منابع دیگر سازمان، صرف ارائه خدمات درمانی در مراکز ملکی (متعلق به تأمین اجتماعی) و طرف قرارداد می‌شود.
در واقع، این کسر حقوق به بازنشستگان و خانواده‌هایشان اجازه می‌دهد تا از خدمات درمانی بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و سایر مراکز درمانی طرف قرارداد با تأمین اجتماعی استفاده کنند. این امر به حفظ پایداری مالی بخش درمان سازمان کمک می‌کند.
چرا از حقوق بازنشستگان حق بیمه درمان کسر می‌شود؟
کسر حق بیمه درمان از حقوق بازنشستگان دلایل قانونی و اجرایی مشخصی دارد که به شرح زیر است:
مستند قانونی: ماده ۸۹ قانون تأمین اجتماعی
مهم‌ترین دلیل قانونی برای کسر ۲ درصد از حقوق بازنشستگان، ماده ۸۹ قانون تأمین اجتماعی است. این ماده صراحتاً بیان می‌کند که افراد بازنشسته، از کارافتاده و مستمری‌بگیران و افراد بلافصل خانواده آن‌ها، با پرداخت دو درصد از مستمری دریافتی خود، از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی برخوردار خواهند شد. این قانون از سال ۱۳۵۴ وجود داشته و همچنان مبنای کسر حق بیمه درمان است.
کاهش سهم پرداختی نسبت به دوران اشتغال
در زمان اشتغال، سهم حق بیمه درمان برای کارگر و کارفرما مجموعاً ۹ درصد است (۳ درصد سهم کارگر و ۶ درصد سهم کارفرما). اما در دوران بازنشستگی، این سهم به ۲ درصد از مستمری دریافتی کاهش می‌یابد. این کاهش به منظور حمایت از بازنشستگان و در نظر گرفتن شرایط آن‌ها صورت گرفته است.
تأمین منابع مالی برای خدمات درمانی
حق بیمه درمان کسر شده از حقوق بازنشستگان، به تأمین منابع مالی برای ارائه خدمات درمانی در مراکز ملکی (بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های متعلق به تأمین اجتماعی) و مراکز درمانی طرف قرارداد کمک می‌کند. این مبلغ به سازمان اجازه می‌دهد تا هزینه‌های درمان بازنشستگان و خانواده‌های آن‌ها را پوشش دهد.
نحوه محاسبه ۲ درصد کسر از حقوق بازنشستگان
نحوه محاسبه ۲ درصد کسر از حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی بسیار ساده است. این مبلغ به صورت درصدی از کل مبلغ مستمری و مزایای بازنشستگی هر ماه کسر می‌شود.
فرمول محاسبه
مبلغ کسر شده = (کل حقوق و مزایای مستمری) × ۰.۰۲
مثال: فرض کنید یک بازنشسته تأمین اجتماعی ماهانه مبلغ ۷,۰۰۰,۰۰۰ تومان مستمری دریافت می‌کند. برای محاسبه ۲ درصد کسر درمان، کافی است این مبلغ را در ۲ درصد ضرب کنید:
۷,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۰.۰۲ = ۱۴۰,۰۰۰ تومان
بنابراین، مبلغ ۱۴۰,۰۰۰ تومان بابت حق بیمه درمان از حقوق این فرد کسر شده و مبلغ ۶,۸۶۰,۰۰۰ تومان به حساب او واریز می‌شود.
نکات مهم:
- مبنای محاسبه: این ۲ درصد از کل مبلغ مستمری محاسبه می‌شود، که شامل حقوق اصلی، حق عائله‌مندی، حق مسکن و سایر مزایا است.
- ثابت بودن درصد: این درصد برای همه بازنشستگان و مستمری‌بگیران یکسان و ۲ درصد است.
- شامل افراد تحت تکفل: این مبلغ برای پوشش درمانی خود فرد بازنشسته و افراد تحت تکفل وی (همسر، فرزندان و…) کسر می‌شود. یعنی نیازی به پرداخت مبلغ جداگانه برای هر یک از اعضای خانواده نیست.
- قانون: این کسر بر اساس ماده ۸۹ قانون تأمین اجتماعی انجام می‌شود و یک قانون مصوب است.
- زمان کسر: این مبلغ به صورت خودکار و قبل از واریز حقوق، از مبلغ نهایی مستمری کسر می‌شود.
سوالات متداول
-
۲ درصد ماده ۸۹ تأمین اجتماعی چیست؟
مبلغی است که بابت حق بیمه درمان از حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران کسر می‌شود.
-
آیا کسر این مبلغ اجباری است؟
بله، این کسر بر اساس قانون تأمین اجتماعی (ماده ۸۹) اجباری است.
-
از چه کسانی ۲ درصد کسر می‌شود؟
از بازنشستگان، از کارافتادگان، مستمری‌بگیران و افراد تحت تکفل آن‌ها.
-
مبنای محاسبه این ۲ درصد چیست؟
این ۲ درصد از کل مبلغ حقوق و مزایای مستمری بازنشستگی هر ماه محاسبه و کسر می‌شود.
-
آیا این مبلغ برای بیمه تکمیلی است؟
خیر، این مبلغ برای تأمین هزینه‌های درمان پایه و استفاده از خدمات درمانی تأمین اجتماعی است، نه بیمه تکمیلی.
-
آیا در دوران اشتغال هم این مبلغ کسر می‌شد؟
بله، در دوران اشتغال سهم بیمه درمان (با نرخ بالاتر) از حقوق فرد کسر می‌شد.
-
چرا با وجود پرداخت ۳۰ سال بیمه، باز هم باید هزینه درمان پرداخت کرد؟
بر اساس قانون، در دوران بازنشستگی نیز برای ادامه استفاده از خدمات درمانی، این سهم پرداختی ضروری است، اگرچه نرخ آن نسبت به دوران اشتغال کمتر است.
-
آیا کسر ۲ درصد شامل حق سنوات یا عیدی هم می‌شود؟
خیر، این کسر از مزایایی مانند عیدی کسر نمی‌شود، اما شامل مزایایی مثل حق اولاد و حق مسکن است.
-
آیا اگر از بیمه تکمیلی استفاده کنم، می‌توانم از پرداخت ۲ درصد معاف شوم؟
خیر، این دو مبلغ مجزا از هم هستند و پرداخت ۲ درصد ماده ۸۹ اجباری است، حتی اگر از بیمه تکمیلی استفاده کنید.
-
هدف از کسر این مبلغ چیست؟
هدف از آن، تأمین بخشی از هزینه‌های درمانی بازنشستگان و خانواده‌هایشان و کمک به پایداری مالی بخش درمان سازمان تأمین اجتماعی است.
سخن پایانی
در نهایت، باید گفت که کسر ۲ درصد از حقوق بازنشستگان، بر اساس ماده ۸۹ قانون تأمین اجتماعی، یک الزام قانونی برای تضمین تداوم خدمات درمانی است. این مبلغ به سازمان کمک می‌کند تا منابع مالی لازم برای ارائه خدمات درمانی به میلیون‌ها بازنشسته و خانواده‌های آن‌ها را تأمین کند. اگرچه ممکن است این کسر از دیدگاه برخی بازنشستگان که سال‌ها حق بیمه پرداخت کرده‌اند، ناعادلانه به نظر برسد، اما در واقعیت، این مبلغ بسیار کمتر از سهم بیمه درمان در دوران اشتغال است و به بازنشستگان امکان می‌دهد که از خدمات مراکز درمانی ملکی و طرف قرارداد با هزینه ناچیز یا رایگان استفاده کنند. بنابراین، می‌توان آن را یک سازوکار قانونی برای پایداری صندوق درمان و ادامه حمایت سازمان از سلامت این قشر از جامعه دانست.
ممنون که تا پایان مقاله”۲درصد ماده ۸۹ تامین اجتماعی چیست؟“همراه ما بودید.
بیشتر بخوانید:
نظرات کاربران