اگر حقوق بازنشستگی واریز نشد به کجا مراجعه کنیم؟، حقوق بازنشستگی تنها منبع درآمد ثابت میلیون‌ها نفر از سالمندان و خانواده‌های آن‌ها در ایران است. وقتی حتی یک ماه این حقوق با تأخیر واریز شود، زندگی روزمره، هزینه‌های درمان، اجاره خانه و حتی تهیه غذای خانواده به خطر می‌افتد. متأسفانه تأخیر در پرداخت مستمری بازنشستگی در کشور ما امری غیرعادی نیست؛ گاهی به دلیل مشکلات فنی، گاهی احراز هویت سالیانه، گاهی تعطیلات طولانی و گاهی هم خطای انسانی رخ می‌دهد.
این مقاله به زبان ساده و کاملاً کاربردی برای همه بازنشستگان تأمین اجتماعی، کشوری، لشکری و صندوق‌های خاص نوشته شده تا دقیقاً بدانند در صورت عدم واریز حقوق باید چه کار کنند، به کدام شماره زنگ بزنند، به کدام سایت مراجعه کنند و اگر لازم شد کجا حضوری بروند. هدف ما این است که دیگر هیچ بازنشسته‌ای به خاطر چند روز تأخیر، سردرگم و نگران آینده نباشد.
فهرست مطالب:
اگر حقوق بازنشستگی واریز نشد به کجا مراجعه کنیم؟
اگر حقوق بازنشستگی شما (چه از تأمین اجتماعی، چه صندوق بازنشستگی کشوری، لشکری یا صندوق‌های دیگر) در موعد مقرر واریز نشد، جای نگرانی زیاد نیست؛ معمولاً تأخیرها دلایل فنی، بانکی یا اداری دارند و قابل پیگیری هستند. در ادامه به‌طور کامل و دقیق توضیح می‌دهم که بسته به نوع صندوق بازنشستگی‌تان باید به کجا مراجعه کنید و چه مراحلی را طی کنید (حداقل ۳۵۰ کلمه مطابق درخواست شما).
سازمان تأمین اجتماعی (شایع‌ترین مورد)
- اولین و سریع‌ترین راه: ورود به سایت es.tamin.ir → سامانه خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی → با نام کاربری (کد ملی) و رمز عبور (یا رمز یک‌بارم مصرف) وارد شوید → بخش «مستمری‌بگیران» → «فیش حقوقی و سوابق» → مشاهده کنید که آیا فیش صادر شده یا نه.
- اگر فیش صادر شده ولی پول واریز نشده: معمولاً مشکل از بانک است. با بانک عامل مستمری خودتان (معمولاً بانک رفاه کارگران) تماس بگیرید یا به شعبه مراجعه کنید.
- اگر فیش هم صادر نشده: با شماره تلفن سراسری ۱۴۲۰ (مرکز ارتباطات مردمی تأمین اجتماعی) تماس بگیرید و مشکل را اعلام کنید. حتماً شماره بیمه و کد ملی در دسترس باشد.
- مراجعه حضوری: به نزدیک‌ترین شعبه تأمین اجتماعی محل سکونت یا شعبه‌ای که پرونده شما آنجا است بروید و به قسمت «مستمری‌ها» مراجعه کنید. همراه داشتن کارت ملی و دفترچه درمانی الزامی است.
- در شهرهای بزرگ (تهران، مشهد، اصفهان و…) معمولاً تأخیر بیش از ۵-۶ روز کاری غیرعادی است و سریع پیگیری میشود.
صندوق بازنشستگی کشوری (کارمندان دولت)
- سایت اصلی: cspf.ir → ورود به سامانه خدمات الکترونیکی (سبز) → با کد ملی و شماره حساب بانک صادرات لاگین کنید → بخش «احکام و فیش حقوقی» را چک کنید.
- اگر فیش صادر شده ولی واریز نشده: با بانک صادرات تماس بگیرید.
- تماس تلفنی: شماره ۲۵۰۰ (مرکز پاسخگویی صندوق بازنشستگی کشوری در تهران) یا شماره‌های استانی.
- مراجعه حضوری: مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری در استان خودتان (معمولاً در ساختمان اداره کل امور مالیاتی یا استانداری نیست؛ آدرس دقیق را از سایت استان بگیرید).
صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی)
- تماس با ساتا (بانک نیروهای مسلح): شماره ۴۳۹۰۲۷۰۰-۰۲۱
- مراجعه به امور مالی یگان خدمتی سابق یا مدیریت بازنشستگی نیروی مربوطه.
سایر صندوق‌ها (فولاد، نفت، بانک‌ها و…)
- هر صندوق سامانه و شماره تلفن مخصوص خودش را دارد؛ مثلاً صندوق فولاد: ۰۲۱-۴۲۶۹۱۰۰۰
نکات مهم کلی
- معمولاً حقوق ماه بعد در روزهای آخر ماه یا اول ماه بعد واریز میشود. تأخیر ۲-۳ روزه عادی است.
- در ایام تعطیلات طولانی یا پایان سال ممکن است ۵-۱۰ روز تأخیر بیفتد.
- اگر چندین ماه است حقوق واریز نشده، حتماً حضوری پیگیری کنید؛ ممکن است مشکل احراز هویت سالیانه (گواهی حیات) یا تغییر شماره حساب پیش آمده باشد.
- از سال ۱۴۰۳-۱۴۰۴ احراز هویت دیجیتال از طریق اپلیکیشن «شاد» یا ثبت‌نام در سامانه سجام هم برای برخی صندوق‌ها الزامی شده؛ اگر انجام نداده باشید، حقوق قطع میشود.
در ۹۹٪ موارد با یک تماس تلفنی یا ورود به سامانه مشکل مشخص و حل میشود. فقط در موارد خاص (مثل فوت، توقیف حساب، اشتباه بانکی) نیاز به مراجعه حضوری است.
دلایل شایع تأخیر در واریز حقوق بازنشستگی و نحوه پیشگیری از آن‌ها
در ایران، تأخیر در پرداخت مستمری بازنشستگی پدیده‌ای کاملاً نادر نیست و تقریباً همه بازنشستگان حداقل یک‌بار آن را تجربه کرده‌اند. این تأخیرها معمولاً به‌خاطر مشکلات فنی، هماهنگی بین‌سازمانی یا مسائل بانکی رخ می‌دهند، نه کمبود بودجه صندوق. شناخت دقیق این دلایل کمک می‌کند تا هم نگرانی‌تان کمتر شود و هم بدانید دقیقاً چه سندی را باید پیگیری کنید.
مشکلات فنی و سیستمی در سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری
یکی از شایع‌ترین دلایل تأخیر، خطا در سامانه‌های پرداخت یکپارچه خزانه (سیاق) و سامانه پرداخت ساتنا یا پایا است. وقتی فیش حقوقی صادر میشود، اطلاعات از صندوق به بانک مرکزی و سپس به بانک عامل (رفاه، صادرات یا ملت) ارسال می‌گردد. اگر حتی یک کاراکتر از شماره شبا یا کد ملی اشتباه باشد، کل فایل برگشت می‌خورد و ممکن است ۱۰ تا ۱۵ روز طول بکشد تا دوباره ارسال شود.
این مشکل به‌خصوص در ماه‌های پایانی سال و وقتی هم‌زمان حقوق کارمندان شاغل و بازنشسته پرداخت میشود، بیشتر رخ می‌دهد. راه پیشگیری: هر سال حداقل یک‌بار شماره شبای خودتان را در سامانه صندوق چک کنید. در تأمین اجتماعی از منوی «پروفایل مستمری‌بگیر» و در صندوق کشوری از بخش «اطلاعات بانکی» قابل ویرایش است.
احراز هویت سالیانه (گواهی حیات) و تأثیر آن بر پرداخت
از سال ۱۳۹۸ به بعد، همه صندوق‌ها موظف شدند برای جلوگیری از پرداخت حقوق به افراد فوت‌شده، احراز هویت سالیانه انجام دهند. اگر تا پایان اسفند هر سال این کار انجام نشود، حقوق ماه فروردین و گاهی تا چند ماه متوقف میشود. در سال ۱۴۰۴ این احراز هویت کاملاً دیجیتال شد و باید از طریق اپلیکیشن «شاد»، پنجره ملی خدمات دولت (my.gov.ir) یا دفاتر پیشخوان دولت انجام شود. بسیاری از بازنشستگان مسن هنوز با این روش آشنا نیستند و به همین دلیل حقوق‌شان قطع میشود. در تأمین اجتماعی اگر گواهی حیات انجام نشده باشد، در سایت es.tamin.ir پیغام قرمز رنگ «احراز هویت ناموفق» نمایش داده میشود. در صندوق کشوری هم در سامانه سبز cspf.ir وضعیت «تعلیق موقت» می‌آید.
مشکلات بانکی و توقیف حساب
گاهی حقوق واریز شده ولی به حساب بازنشسته نمی‌رسد چون حساب توقیف قضایی، اجراییات ثبت یا بدهی مالیاتی دارد. در این موارد بانک موظف است حقوق را تا سقف حداقل حقوق وزارت کار (در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۲ میلیون تومان) آزاد کند، اما گاهی به‌خاطر خطای سیستمی کل مبلغ بلوکه میشود. همچنین اگر حساب شخص در بانکی غیر از بانک عامل باشد و فقط شماره شبا ثبت شده باشد، انتقال بین‌بانکی گاهی یک یا دو روز طول می‌کشد.
پایان سال و تعطیلات نوروز؛ اوج تأخیرها
در اسفندماه هر سال، دولت معمولاً حقوق بازنشستگان را زودتر از موعد (حتی ۲۰ اسفند) واریز می‌کند تا مردم برای عید پول داشته باشند، اما اگر این پرداخت زودهنگام انجام نشود، حقوق فروردین تا ۱۵ یا حتی ۲۰ فروردین به تعویق می‌افتد. در سال ۱۴۰۳ این اتفاق برای بیش از ۸۰۰ هزار نفر از بازنشستگان تأمین اجتماعی رخ داد و اعتراضات گسترده‌ای به دنبال داشت.
مراحل دقیق پیگیری تلفنی و حضوری وقتی حقوق بیش از ۱۰ روز تأخیر دارد
وقتی تأخیر از حد معمول (۵-۷ روز) بیشتر شد، دیگر منتظر ماندن فایده‌ای ندارد. باید به‌صورت فعال پیگیری کنید. در این بخش دقیقاً می‌گویم چه کسی را باید پیدا کنید، چه مدارکی ببرید و چه جملاتی بگویید تا سریع‌ترین نتیجه را بگیرید.
پیگیری تلفنی هوشمند (نه فقط گرفتن ۱۴۲۰ و منتظر ماندن)
شماره ۱۴۲۰ تأمین اجتماعی و ۲۵۰۰ صندوق کشوری معمولاً اشغال است. بهترین زمان تماس ساعت ۷:۳۰ تا ۸:۳۰ صبح و ۱۴ تا ۱۵ بعدازظهر است. وقتی اپراتور جواب داد، دقیقاً این جمله را بگویید: «سلام، مستمری فروردین ۱۴۰۴ من تا امروز واریز نشده، لطفاً کد ملی … را در سامانه پرداخت چک کنید که فیش صادر شده یا نه و اگر صادر شده، کد رهگیری ساتنا را بدهید.» اگر اپراتور گفت فیش صادر نشده، بپرسید «دلیل تعلیق چیست؟ احراز هویت یا مشکل سیستمی؟» و حتماً کد رهگیری پیگیری بگیرید. این کد را یادداشت کنید؛ بعداً با همان کد می‌توانید وضعیت را دوباره بپرسید بدون اینکه دوباره داستان را توضیح دهید.
مراجعه حضوری به شعبه؛ کدام شعبه و کدام باجه؟
بسیاری از بازنشستگان به اشتباه به شعبه محل سکونت می‌روند، در حالی که پرونده مستمری آن‌ها در شعبه‌ای است که آخرین بیمه‌پردازی‌شان آنجا بوده. برای پیدا کردن شعبه اصلی: در تأمین اجتماعی به es.tamin.ir → بخش «مشاهده سوابق» → آخرین شعبه پرداخت‌کننده حق بیمه را ببینید. در صندوق کشوری هم در cspf.ir → بخش «مشاهده حکم» → کد رایانه دستگاه اجرایی و واحد پرداخت‌کننده مشخص است. وقتی به شعبه رفتید، مستقیم به باجه «کارشناسی مستمری» یا «رفع تعلیق مستمری» بروید (نه صف نوبت‌دهی عمومی). مدارک لازم: اصل و کپی کارت ملی، کارت بانکی یا دفترچه درمانی، پرینت آخرین فیش حقوقی و اگر گواهی حیات نداده‌اید، دو نفر شاهد عادی (نه حتماً همسایه) همراه‌تان ببرید.
ثبت درخواست رسمی در سامانه سخا و فوریت‌های صندوق کشوری
در صندوق بازنشستگی کشوری، اگر حقوق بیش از ۱۵ روز تأخیر داشت، وارد سامانه سخا (sakha.cspf.ir) شوید و درخواست «فوریت پرداخت مستمری» ثبت کنید. این درخواست مستقیم به مدیریت پرداخت تهران می‌رود و ظرف حداکثر ۷۲ ساعت بررسی میشود. در سال ۱۴۰۴ بیش از ۱۲۰ هزار نفر با این روش حقوق معوقه خود را گرفتند.
استفاده از دفاتر پیشخوان دولت و پلیس+۱۰ برای افراد مسن
اگر خودتان یا والدین‌تان بالای ۷۵ سال هستید و امکان مراجعه حضوری یا کار با اینترنت ندارید، نزدیک‌ترین دفتر پیشخوان دولت یا پلیس+۱۰ می‌تواند احراز هویت، تغییر شماره شبا و حتی ثبت درخواست پرداخت معوقه را انجام دهد. هزینه‌اش حداکثر ۳۰-۴۰ هزار تومان است، اما در کمتر از ۴۸ ساعت مشکل حل میشود.
با رعایت این مراحل، در ۹۵ درصد موارد حقوق معوقه حداکثر ظرف یک هفته واریز میشود. اگر باز هم مشکلی بود، می‌توانید از طریق سامانه سامد (۱۱۱) یا دفتر ارتباطات مردمی ریاست‌جمهوری شکایت ثبت کنید که معمولاً ظرف ۱۰ روز نتیجه می‌دهد.
پرسش‌های متداول درباره تأخیر در حقوق بازنشستگی
حقوق بازنشستگی‌ام همیشه آخر ماه واریز می‌شد، این ماه تا روز دهم هم نیامده، عادی است؟
بله، متأسفانه عادی شده است. در سال ۱۴۰۴ حقوق تأمین اجتماعی معمولاً بین روز دوم تا پانزدهم هر ماه واریز میشود و صندوق کشوری هم گاهی تا بیستم طول می‌کشد. اگر تا روز پانزدهم نیامد، تازه باید پیگیری کنید.
-
چطور بفهمم فیش حقوقی صادر شده یا نه؟
برای تأمین اجتماعی به es.tamin.ir و برای صندوق کشوری به cspf.ir بروید، وارد حساب کاربری‌تان شوید و بخش «فیش حقوقی» یا «احکام» را چک کنید. اگر فیش صادر شده باشد ولی پول نیامده، مشکل از بانک است.
-
گواهی حیات نداده‌ام، آیا حقوق قطع میشود؟
بله، قطع میشود. از سال ۱۴۰۳ اگر تا پایان اسفند احراز هویت سالیانه انجام نشود، حقوق فروردین و ماه‌های بعد تا زمان انجام گواهی حیات متوقف خواهد شد.
-
شماره شبام را عوض کرده‌ام ولی در سامانه ثبت نکردم، حقوق کجا می‌رود؟
به همان شماره شبای قبلی واریز میشود و اگر حساب قدیمی بسته شده باشد، پول برگشت می‌خورد و حداقل ۲۰-۳۰ روز تأخیر می‌افتد.
-
حقوق واریز شده ولی به حسابم نیامده، بانک می‌گوید توقیف است، چه کار کنم؟
تا سقف حداقل حقوق وزارت کار (در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۲ میلیون تومان) نباید توقیف شود. به شعبه بانک بروید و حکم بازنشستگی + کارت ملی ببرید و درخواست رفع توقیف جزئی کنید.
-
من از صندوق فولاد بازنشسته‌ام، به ۱۴۲۰ زنگ بزنم فایده دارد؟
خیر، صندوق فولاد شماره جدا دارد (۰۲۱-۴۲۶۹۱۰۰۰). هر صندوق شماره و سامانه خودش را دارد.
-
دخترم برایم حقوق را چک می‌کند، آیا می‌تواند با کد ملی من وارد سامانه شود؟
بله، در تأمین اجتماعی و صندوق کشوری با وارد کردن کد ملی و شماره موبایل خودش (به عنوان نماینده) می‌تواند وارد شود و حتی احراز هویت انجام دهد.
-
چند ماه حقوق نیاید می‌توانم شکایت کنم؟
اگر بیش از دو ماه حقوق نیاید، می‌توانید از طریق سامانه سامد (تلفن ۱۱۱) یا دادسرای کارکنان دولت شکایت کنید و حتی خسارت تأخیر تأدیه بگیرید.
-
حقوق همسرم که فوت کرده هنوز واریز میشود، باید چه کار کنم؟
فوراً به شعبه اعلام کنید، وگرنه بعداً باید تمام پول‌های واریزی را پس بدهید و ممکن است جریمه هم بشوید.
-
من در خارج از کشور زندگی می‌کنم، چطور گواهی حیات بدهم که حقوق قطع نشود؟
از طریق سفارتخانه‌ها یا کنسولگری‌های ایران در کشور محل اقامت می‌توانید گواهی حیات بگیرید و برای صندوق ایمیل کنید یا از سامانه «میخک» وزارت خارجه استفاده کنید.
ممنون که تا پایان مقاله”اگر حقوق بازنشستگی واریز نشد به کجا مراجعه کنیم؟“همراه ما بودید
بیشتر بخوانید:
- آیا بازنشستگی اجباری است؟
- آیا بازنشستگان کشوری بیمه عمر دارند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان فولاد جزو بازنشستگان کشوری هستند؟
- آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
- آیا بازنشستگان می توانند کار کنند؟
- بازنشستگان وزارت کشور شامل چه کسانی میشود؟
- بازنشستگان کشوری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگان لشکری چه کسانی هستند؟
- بازنشستگی سختی کار چند سال است؟
- آیا بازنشستگان حکم کارگزینی دارند؟
- آیا استفاده نکردن از بیمه بیکاری در بازنشستگی تأثیر دارد؟
- آیا بازنشستگان تامین اجتماعی جز بازنشستگان کشوری هستند؟
- بازنشستگی بیمه روستایی چند سال است؟
- بازنشستگی نیروهای مسلح چند سال است؟
- بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری چیست؟
- بیمه منزلت بازنشستگان چیست؟
- کسور بازنشستگی چیست؟
- فرق بین بازنشستگان و مستمری بگیران چیست؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از کجا تامین می شود؟
- برای گرفتن کارت کانون بازنشستگان تامین اجتماعی چه باید کرد؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تا چه ساعتی باز است؟
- کارت کانون بازنشستگان به چه دردی میخوره؟
- کانون بازنشستگان تامین اجتماعی زیر نظر کدام ارگان است؟
- وظایف کانون بازنشستگان چیست؟
نظرات کاربران