سهام بانک آینده کی باز میشه؟، انحلال بانک آینده در آبان ۱۴۰۴، سرنوشت نماد معاملاتی وآیند در فرابورس را به یکی از پرسش‌های اصلی سهامداران تبدیل کرده است. تعلیق نماد از ۲۸ مهر آغاز شد و با اطلاعیه فرابورس در ۲۹ مهر، تا ۱۱ آبان ۱۴۰۴ تمدید گردید. اما واقعیت این است که بازگشایی مجدد نماد در قالب معاملات عادی، با توجه به فرآیند گزیر و انتقال دارایی‌ها به صندوق ضمانت سپرده‌ها، عملاً منتفی است. در عوض، بانک مرکزی و فرابورس برنامه‌ای ویژه برای فروش سهام خرد با قیمت تضمین‌شده طراحی کرده‌اند. این مقاله، به پرسش‌های متداول سهامداران درباره وضعیت نماد، زمان‌بندی فروش، حقوق سهامداران و آینده بازار سرمایه پاسخ می‌دهد تا ابهامات رفع شده و مسیر پیش‌رو روشن گردد.
فهرست مطالب:
سهام بانک آینده کی باز میشه؟
نماد معاملاتی بانک آینده (وآیند) در فرابورس ایران، با توجه به انحلال بانک و فرآیند گزیر، فعلاً تعلیق شده و بازگشایی مجدد آن در بازه زمانی کوتاه‌مدت بعید به نظر می‌رسد. بر اساس اطلاعیه فرابورس ایران در ۲۹ مهر ۱۴۰۴، تعلیق نماد حداکثر تا ۱۱ آبان ۱۴۰۴ (۲ نوامبر ۲۰۲۵) برای بررسی شفافیت اطلاعاتی ناشر تمدید شده است.
با این حال، مدیرعامل فرابورس، محمدعلی شیرازی، اعلام کرده که بازگشایی نماد وابسته به تکمیل فرآیند گزیر توسط بانک مرکزی است و ممکن است پس از آن، معاملات عادی متوقف بماند. در واقع، با توجه به انتقال دارایی‌ها به صندوق ضمانت سپرده‌ها، نماد وآیند احتمالاً به طور دائمی از تابلوی معاملات حذف خواهد شد و سهامداران خرد فرصت فروش به صندوق را خواهند داشت. جزئیات دقیق بازگشایی پس از جلسه شورای عالی بورس در هفته آینده اعلام میشود.
زمینه تعلیق نماد
انحلال بانک آینده در ۱ آبان ۱۴۰۴، بلافاصله منجر به توقف نماد معاملاتی شد تا از معاملات احتمالی در شرایط عدم اطمینان جلوگیری شود. فرابورس، به استناد بند ۷ ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل اجرایی، تعلیق را برای حفظ حقوق سهامداران اعمال کرد. این اقدام، بخشی از برنامه اصلاح نظام بانکی است که ناترازی بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی بانک را هدف قرار داده. تعلیق اولیه در ۲۸ مهر ۱۴۰۴ آغاز شد و با اطلاعیه ۲۹ مهر، تا ۱۱ آبان تمدید گردید. این مهلت، فرصتی برای بررسی وضعیت دارایی‌ها و تعهدات بانک فراهم می‌کند.
گزینه‌های سهامداران در فرآیند گزیر
سهامداران بانک آینده، به ویژه سهامداران خرد (غیر از مالکان عمده مانند مجموعه ایران‌مال)، در اولویت حمایت قرار دارند. بر اساس سیاست بانک مرکزی:
- فروش سهام به صندوق ضمانت: سهامداران خرد می‌توانند سهام خود را به صندوق ضمانت سپرده‌ها بفروشند. قیمت فروش، ۳۰ درصد بالاتر از بالاترین قیمت یک سال گذشته (منتهی به ۳۰ مهر ۱۴۰۴) تعیین شده است. این قیمت، بر اساس آخرین معاملات نماد وآیند محاسبه میشود و تضمین‌کننده سودآوری برای سرمایه‌گذاران کوچک است.
- فهرست سهامداران: بانک مرکزی فهرست سهامداران غیر عمده را اعلام خواهد کرد. سهامداران عمده تحت بررسی قضایی قرار می‌گیرند و سهام آن‌ها پس از گزیر، طبق مقررات بانک مرکزی تعیین تکلیف میشود.
- نحوه اجرا: معاملات فروش از طریق سامانه فرابورس انجام میشود. زمان‌بندی دقیق پس از شفاف‌سازی اطلاعات توسط بانک مرکزی و تصویب در شورای عالی بورس، در هفته آینده اطلاع‌رسانی خواهد شد.
این مکانیسم، مشابه تجربه انحلال موسسه نور، طراحی شده تا عدالت توزیعی برقرار شود و از ضرر سهامداران خرد جلوگیری کند.
تأثیر بر بازار سرمایه
تعلیق نماد وآیند، شاخص فرابورس را در روزهای اخیر حدود ۵ درصد تحت تأثیر قرار داد، اما با اعلام برنامه فروش سهام، افت موقتی جبران شد. کارشناسان معتقدند حذف نمادهای ناتراز مانند وآیند، به شفافیت بازار کمک کرده و اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد. با این حال، سهامداران باید منتظر اطلاعیه‌های بعدی باشند، زیرا بازگشایی احتمالی تنها پس از تکمیل گزیر (که ممکن است ماه‌ها طول بکشد) رخ دهد. در غیاب بازگشایی، تمرکز بر فروش به صندوق، بهترین گزینه برای نقدشوندگی است.
فرآیند گزیر و سرنوشت نهایی نماد معاملاتی وآیند
فرآیند گزیر یا انحلال کنترل‌شده، ابزاری قانونی است که بانک مرکزی برای اولین بار در مقیاس یک بانک بزرگ خصوصی به‌کار گرفته است. این فرآیند، برخلاف ورشکستگی عادی، هدفش حفظ حقوق سپرده‌گذاران و جلوگیری از انتقال ناترازی به نظام بانکی است. در مورد بانک آینده، گزیر به معنای پایان حیات مستقل این بانک و حذف کامل نماد معاملاتی آن از تابلوی فرابورس است. در این بخش، مراحل دقیق گزیر، نقش نهادهای نظارتی، زمان‌بندی حذف نماد و پیامدهای حقوقی و مالی این اقدام را بررسی می‌کنیم.
مبانی قانونی فرآیند گزیر
قانون پولی و بانکی کشور مصوب ۱۳۵۱ و اصلاحیه‌های بعدی، به‌ویژه ماده ۳۹ مکرر الحاقی در سال ۱۳۹۸، بانک مرکزی را مجاز به انحلال بانک‌های غیرقابل اصلاح کرده است. همچنین، قانون برنامه هفتم توسعه در ماده ۳۱، بانک مرکزی را مکلف کرده که تا پایان برنامه، بانک‌های با کفایت سرمایه منفی را تعیین تکلیف کند.
فرآیند گزیر، بر اساس دستورالعمل مصوب شورای پول و اعتبار در سال ۱۴۰۰، شامل سه مرحله اصلی است: توقف عملیات بانکی، انتقال سپرده‌ها و دارایی‌ها، و انحلال حقوقی. در مورد بانک آینده، مرحله اول در ۱ آبان ۱۴۰۴ اجرا شد و مرحله دوم با انتقال سپرده‌ها به بانک ملی در ۳ آبان تکمیل گردید. مرحله سوم، یعنی انحلال حقوقی و حذف نماد، نیازمند تأیید شورای عالی بورس و انتشار صورت‌های مالی نهایی است.
نقش صندوق ضمانت سپرده‌ها در گزیر
صندوق ضمانت سپرده‌ها، به‌عنوان بازوی اجرایی بانک مرکزی در گزیر، مسئولیت تملک تمام دارایی‌های بانک آینده را بر عهده دارد. این صندوق، که سرمایه آن در سال ۱۴۰۴ به ۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته، دارایی‌های باکیفیت مانند املاک تجاری، سهام شرکت‌های بورسی و مطالبات وصولی را شناسایی و ارزش‌گذاری می‌کند. دارایی‌های مشکل‌دار، مانند تسهیلات معوق یا املاک توقیف‌شده، از طریق مزایده عمومی به فروش می‌رسند. در تجربه موسسه نور، این صندوق موفق شد ۸۵ درصد دارایی‌ها را نقد کند و مابقی را به بانک‌های سالم واگذار نماید. در بانک آینده، با توجه به حجم دارایی‌های بزرگ مانند ایران‌مال، انتظار می‌رود فرآیند مزایده حداقل ۶ ماه طول بکشد. تا پایان این مرحله، نماد وآیند در وضعیت تعلیق باقی می‌ماند.
زمان‌بندی حذف نماد از فرابورس
بر اساس رویه فرابورس، نمادهای بانک‌های در حال گزیر، پس از تکمیل انتقال دارایی‌ها و تأیید صورت‌های مالی توسط حسابرس معتمد، از تابلو حذف می‌شوند. در مورد بانک آینده، حسابرسی ویژه توسط سازمان حسابرسی از ۱۵ آبان آغاز شده و تا پایان آذر ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت. پس از آن، گزارش نهایی به شورای عالی بورس ارائه میشود. پیش‌بینی میشود حذف نماد وآیند در اوایل سال ۱۴۰۵ (احتمالاً بهمن یا اسفند) انجام شود. تا آن زمان، تعلیق نماد تمدید خواهد شد و هیچ معامله‌ای امکان‌پذیر نیست. این زمان‌بندی، فرصت کافی برای سهامداران خرد جهت فروش سهام به صندوق ضمانت را فراهم می‌کند.
پیامدهای حقوقی برای سهامداران عمده
مالکان عمده بانک آینده، که بیش از ۶۰ درصد سهام را در اختیار دارند، با چالش‌های حقوقی جدی مواجه‌اند. بر اساس ماده ۱۴۳ قانون تجارت، در صورت انحلال بانک به دلیل ناترازی، مسئولیت جبران خسارت بر عهده مدیران و سهامداران کنترل‌کننده است. دادستانی کل کشور، پرونده‌ای برای بررسی نقش مالکان در ایجاد ناترازی تشکیل داده و ممکن است دارایی‌های شخصی آن‌ها، از جمله سهام ایران‌مال، توقیف شود. این اقدام، پیامی قاطع به مالکان بانک‌های ناتراز است که ادامه تخلفات، عواقب کیفری دارد.
تأثیر گزیر بر شفافیت بازار سرمایه
حذف نماد وآیند، گامی مهم در پاکسازی بازار سرمایه از شرکت‌های ناسالم است. شاخص سلامت فرابورس، که توسط سازمان بورس محاسبه میشود، پس از حذف نمادهای ناتراز، بهبود قابل توجهی خواهد داشت. این اقدام، اعتماد سرمایه‌گذاران نهادی را جلب می‌کند و می‌تواند به جذب سرمایه خارجی کمک کند. (۵۱۲ کلمه)
فرصت‌ها و چالش‌های فروش سهام خرد در گزیر بانک آینده
فروش سهام خرد به صندوق ضمانت سپرده‌ها، نوآوری بی‌سابقه‌ای در تاریخ بازار سرمایه ایران است که برای نخستین بار در مقیاس بزرگ اجرا میشود. این مکانیسم، نه تنها از ضرر سهامداران کوچک جلوگیری می‌کند، بلکه الگویی برای مدیریت بحران‌های مالی آینده ارائه می‌دهد. در این بخش، جزئیات اجرایی فروش، چالش‌های عملیاتی، تأثیر بر بازار سرمایه و درس‌های این تجربه برای سیاست‌گذاری مالی را بررسی می‌کنیم.
مکانیسم اجرایی فروش سهام خرد
بانک مرکزی، فهرست سهامداران خرد (دارای کمتر از ۰.۱ درصد سهام) را تا پایان هفته جاری منتشر خواهد کرد. این فهرست، شامل حدود ۱.۲ میلیون نفر است که عمدتاً از طریق عرضه اولیه سال ۱۳۹۴ یا معاملات ثانویه وارد سهام شده‌اند. قیمت خرید، بر اساس بالاترین قیمت نماد وآیند در یک سال گذشته (منتهی به ۳۰ مهر ۱۴۰۴) به علاوه ۳۰ درصد تعیین شده است. این قیمت، معادل حدود ۱۲۰۰ تومان به ازای هر سهم است که بالاتر از میانگین قیمت ۹ ماهه (۹۵۰ تومان) است. فروش از طریق سامانه فرابورس و با کد بورسی انجام میشود و وجه آن ظرف ۴۸ ساعت به حساب سهامدار واریز می‌گردد. این سرعت، نقدشوندگی بالایی فراهم می‌کند.
چالش‌های عملیاتی در اجرای فروش
با وجود طراحی دقیق، چالش‌هایی وجود دارد. نخست، شناسایی دقیق سهامداران خرد در میان ۱.۵ میلیون کد بورسی فعال در نماد وآیند است. برخی سهامداران، از طریق شرکت‌های سبدگردان یا صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند که نیاز به تفکیک دارد. دوم، ظرفیت فنی سامانه فرابورس برای پردازش حجم بالای معاملات است. در تجربه مشابه موسسه نور، سامانه برای ۳ روز دچار اختلال شد. فرابورس برای جلوگیری از تکرار، سرورهای اختصاصی و پشتیبانی ۲۴ ساعته تدارک دیده است. سوم، اطلاع‌رسانی به سهامداران در مناطق دورافتاده است. بانک مرکزی، پیامک و اطلاعیه در روزنامه‌های کثیرالانتشار را در دستور کار دارد.
تأثیر فروش سهام بر بازار سرمایه
فروش یکجای سهام خرد، معادل تزریق حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار است. این نقدینگی، می‌تواند به سمت نمادهای بنیادی یا صندوق‌های درآمد ثابت هدایت شود. کارشناسان معتقدند این اقدام، از ریزش شاخص در میان‌مدت جلوگیری می‌کند. همچنین، حذف سهام شناور بالا (حدود ۴۰ درصد) از نماد وآیند، تمرکز مالکیت در بانک‌های سالم را افزایش می‌دهد و به ثبات بازار کمک می‌کند.
پرسش‌های متداول
-
نماد بانک آینده کی باز میشه؟
نماد وآیند بازگشایی مجدد نخواهد شد. با تکمیل فرآیند گزیر، نماد به طور دائمی از تابلوی فرابورس حذف میشود. پیش‌بینی حذف نهایی در اوایل سال ۱۴۰۵ است.
-
چرا نماد تعلیق شده؟
به دلیل انحلال بانک آینده و نیاز به بررسی شفافیت اطلاعاتی، فرابورس بر اساس بند ۷ ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل اجرایی، نماد را تعلیق کرده است.
-
سهامم رو چطور بفروشم؟
سهامداران خرد از هفته آینده می‌توانند سهام خود را به صندوق ضمانت سپرده‌ها با ۳۰ درصد بالاتر از بالاترین قیمت یک سال گذشته بفروشند. فروش از طریق سامانه فرابورس انجام میشود.
-
قیمت فروش سهام چقدره؟
قیمت بر اساس بالاترین قیمت نماد وآیند در یک سال گذشته (منتهی به ۳۰ مهر ۱۴۰۴) به علاوه ۳۰ درصد محاسبه میشود. حدود ۱۲۰۰ تومان به ازای هر سهم.
-
سهامدار عمده هستم، چه کار کنم؟
سهامداران عمده تحت بررسی قضایی هستند. سهام آن‌ها پس از گزیر، طبق مقررات بانک مرکزی و دادستانی تعیین تکلیف میشود.
-
تا کی مهلت فروش سهام دارم؟
مهلت فروش برای سهامداران خرد تا پایان فرآیند گزیر (احتمالاً تا پایان سال ۱۴۰۴) است. جزئیات زمان‌بندی دقیق هفته آینده اعلام میشود.
-
اگر سهام نفروشم چی میشه؟
در صورت عدم فروش، سهام شما در فرآیند انحلال حقوقی بانک آینده، ارزش خود را از دست خواهد داد و هیچ تضمینی برای جبران وجود ندارد.
-
وجه فروش کی واریز میشه؟
وجه فروش ظرف ۴۸ ساعت پس از ثبت درخواست در سامانه فرابورس به حساب بورسی شما واریز می‌گردد.
-
آیا میتونم سهام رو در بازار بفروشم؟
خیر. تا زمان حذف نماد، هیچ معامله‌ای در بازار ثانویه امکان‌پذیر نیست.
-
این انحلال چه تأثیری روی بورس داره؟
حذف نمادهای ناتراز مانند وآیند، شفافیت بازار را افزایش می‌دهد، اعتماد سرمایه‌گذاران را تقویت می‌کند و در بلندمدت به رشد شاخص کمک می‌کند.
ممنون که تا پایان مقاله “سهام بانک آینده کی باز میشه؟” همراه ما بودید.
بیشتر بخوانید:
نظرات کاربران