چرا تامین اجتماعی مقرری ماه اول ندارد؟، یکی از پرسشهای رایج در میان کارکنان دولت و کارگران بخش خصوصی، مربوط به کسر «مقرری ماه اول» است. بسیاری از کارمندان دولتی هر سال با این پدیده مواجه میشوند و حقوق ماه اول آنها پس از افزایش سالانه، کامل به دستشان نمیرسد. این در حالی است که در سازمان تأمین اجتماعی چنین کسر و پرداختی وجود ندارد. علت این تفاوت، به ماهیت و ساختار دو نهاد بازنشستگی اصلی در کشور، یعنی صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی بازمیگردد. هر یک از این سازمانها قوانین و منابع مالی مستقل خود را دارند که منجر به رویکردهای متفاوت در مدیریت کسورات و حقوق شده است.
فهرست مطالب:
چرا تامین اجتماعی مقرری ماه اول ندارد؟
سازمان تأمین اجتماعی در ایران، برخلاف صندوق بازنشستگی کشوری، مقرری ماه اول ندارد. این تفاوت به ساختار قانونی و نحوه کسر کسورات بازنشستگی در این دو صندوق بازمیگردد.
تفاوت در مقرری ماه اول
در صندوق بازنشستگی کشوری، در مواردی مانند تبدیل وضعیت استخدامی (از پیمانی به رسمی) یا افزایش حقوق، مبلغی تحت عنوان «مقرری ماه اول» از حقوق کارکنان کسر و به صندوق واریز میشود. این مبلغ بهعنوان یک پرداخت تکمیلی برای تأمین منابع مالی پایدار صندوق بازنشستگی در نظر گرفته میشود.
اما در سازمان تأمین اجتماعی، کسورات بازنشستگی بهصورت ماهانه و پیوسته از حقوق کارکنان کسر میشود. بنابراین، نیازی به دریافت مبلغ جداگانهای تحت عنوان «مقرری ماه اول» وجود ندارد. این سازمان بهجای تمرکز بر رویدادهای خاص مانند تغییر وضعیت استخدامی، بر پرداختهای مستمر و بلندمدت تأکید دارد.
معافیت از مقرری ماه اول
براساس تبصره (۲) ماده (۳) قانون اصلاح مقررات بازنشستگی و وظیفه قانون استخدام کشوری، مستخدمینی که ۳۰ سال کامل کسور بازنشستگی پرداخت کردهاند، از پرداخت کسور بازنشستگی معاف هستند. این معافیت شامل مقرری ماه اول نیز میشود. بنابراین، دستگاههای اجرایی نباید مقرری ماه اول را از حقوق و مزایای این افراد کسر کنند.
مقرری ماه اول چگونه محاسبه می شود؟
مقرری ماه اول مبلغی است که در هنگام تبدیل وضعیت استخدامی (از آزمایشی به رسمی) یا افزایش حقوق و مزایا از حقوق مستخدمین دولتی کسر و به حساب صندوق بازنشستگی کشوری واریز میشود. این مبلغ بهعنوان یکی از منابع درآمدی صندوق بازنشستگی کشوری محسوب میشود.
نحوه محاسبه مقرری ماه اول
برای محاسبه مقرری ماه اول، از فرمول زیر استفاده میشود:
مقرری ماه اول = ۹۱% × (حقوق ثابت + فوقالعادههای مشمول بازنشستگی)
در این فرمول:
-
۹۱%: سهمی است که از حقوق مستخدم کسر و به صندوق بازنشستگی کشوری واریز میشود.
-
حقوق ثابت: مبلغ پایه حقوق مستخدم.
-
فوقالعادههای مشمول بازنشستگی: مزایای مستمر و مشمول کسور بازنشستگی که در حکم کارگزینی ذکر شدهاند.
لازم به ذکر است که برخی از مزایا مانند فوقالعاده مناطق کمتر توسعهیافته، بدی آب و هوا، کمکهزینه عائلهمندی، کمکهزینه اولاد، فوقالعاده ایثارگری ماده ۵۱ و سایر مزایای مشابه، مشمول مقرری ماه اول نمیشوند و از مبلغ افزایش حقوق کسر میگردند.
چگونگی محاسبه کسورات در تأمین اجتماعی و عدم لزوم مقرری ماه اول
کسورات در سازمان تأمین اجتماعی بر اساس یک فرمول مشخص و بهصورت ماهانه از حقوق و مزایای مشمول بیمه کسر میشود و به همین دلیل نیازی به کسر مقرری ماه اول نیست. این سیستم با صندوق بازنشستگی کشوری که برای کارکنان دولت است و مقرری ماه اول در آن کسر میشود، متفاوت است.
نحوه محاسبه کسورات در تامین اجتماعی
حق بیمه تامین اجتماعی معادل ۳۰ درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه است که این مبلغ به صورت سهم کارگر و کارفرما پرداخت میشود:
- سهم کارگر: ۷ درصد از حقوق مشمول بیمه. این مبلغ مستقیماً از حقوق ماهانه فرد کسر میشود.
- سهم کارفرما: ۲۳ درصد از حقوق مشمول بیمه. این مبلغ توسط کارفرما و به صورت جداگانه به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت میگردد.
حقوق و مزایای مشمول بیمه شامل حقوق پایه، حق مسکن و بن کارگری میشود، اما مواردی مانند حق اولاد، حق ماموریت و پاداشهای غیرمستمر از این محاسبه معاف هستند.
فرمول کلی محاسبه حق بیمه:
سوالات متداول
-
مقرری ماه اول چیست؟
مبلغی است که هنگام تبدیل وضعیت استخدامی (مانند پیمانی به رسمی) یا افزایش حقوق و مزایای سالانه، از حقوق کارکنان دولت کسر میشود.
-
چرا تامین اجتماعی مقرری ماه اول ندارد؟
ساختار تامین اجتماعی بر پایه کسر حق بیمه ماهانه و مستمر است، بنابراین نیازی به کسر مبلغ اضافی به عنوان مقرری ماه اول ندارد.
-
مقرری ماه اول از حقوق چه کسانی کسر میشود؟
از حقوق کارمندان دولت که تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری هستند، کسر میشود.
-
آیا کسر مقرری ماه اول قانونی است؟
بله، این کسر بر اساس قوانین و مقررات مربوط به صندوق بازنشستگی کشوری انجام میشود و یکی از منابع درآمدی این صندوق محسوب میشود.
-
چه زمانی مقرری ماه اول کسر میشود؟
در زمانهایی مانند تبدیل وضعیت استخدامی و یا اعمال افزایش حقوق و مزایای سالانه (معمولاً در ماه فروردین).
-
آیا با کسر مقرری ماه اول، حقوق ماه اول کم میشود؟
بله، در ماه کسر مقرری، مبلغ افزایش حقوق سالانه به حساب کارمند واریز نمیشود و به جای آن به حساب صندوق بازنشستگی کشوری واریز میگردد.
-
آیا این مقرری برای همه کارکنان دولت کسر میشود؟
خیر، فقط از کارکنانی کسر میشود که زیرمجموعه صندوق بازنشستگی کشوری هستند، نه سازمان تامین اجتماعی.
-
آیا همه آیتمهای حقوقی مشمول مقرری ماه اول هستند؟
خیر، برخی از فوقالعادهها مانند کمکهزینه عائلهمندی و اولاد مشمول این کسر نمیشوند.
-
آیا بعد از ۳۰ سال سابقه، مقرری ماه اول همچنان کسر میشود؟
خیر، بر اساس برخی قوانین، پس از ۳۰ سال پرداخت کسور بازنشستگی، کارکنان از پرداخت مقرری ماه اول نیز معاف میشوند.
-
افزایش حقوق کارکنان تامین اجتماعی چگونه است؟
افزایش حقوق کارمندان تحت پوشش تامین اجتماعی از همان ماه اول به صورت کامل و بدون کسر مقرری، به حساب آنها واریز میشود.
سخن پایانی
در نهایت، علت عدم وجود مقرری ماه اول در سازمان تأمین اجتماعی، به تفاوت بنیادین قوانین آن با صندوق بازنشستگی کشوری مربوط میشود. تامین اجتماعی بر پایه کسر حق بیمه ماهانه و مستمر از حقوق بیمهشدگان بنا شده است و افزایش حقوق هر ماه، بدون کسر اضافی، به حساب آنها واریز میشود. در مقابل، صندوق بازنشستگی کشوری، کسر مقرری ماه اول را به عنوان یکی از منابع مالی خود برای تأمین حقوق بازنشستگان در نظر گرفته است. هرچند این دو نهاد از روشهای متفاوتی استفاده میکنند، اما هر دو یک هدف مشترک دارند: حمایت مالی از نیروی کار و تأمین امنیت اقتصادی آنها در دوران بازنشستگی و از کار افتادگی. این تفاوت قانونی، صرفاً نمایانگر مسیرهای مختلفی است که هر سازمان برای تحقق این هدف انتخاب کرده است.
ممنون که تا پایان مقاله”چرا تامین اجتماعی مقرری ماه اول ندارد؟“همراه ما بودید.
بیشتر بخوانید:
- بیمه کارگری تامین اجتماعی چقدر است؟
- تا چند سالگی می توان بیمه تامین اجتماعی شد؟
- تامین اجتماعی عادی چیست؟
- بیمه کارگری تامین اجتماعی چقدر است؟
- چرا تامین اجتماعی مقرری ماه اول ندارد؟
- بیمه کارگری تامین اجتماعی چقدر است؟
- چرا وام بازنشستگان تامین اجتماعی واریز نشده است؟
- چطور بیمه تامین اجتماعی را پرداخت کنیم؟
- چطور تامین اجتماعی نوبت بگیرم؟
- حداقل بگیران تامین اجتماعی چقدر حقوق می گیرند؟
- حداقل بگیران تامین اجتماعی چه کسانی هستند؟
- حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به کدام بانک واریز می شود؟
نظرات کاربران